Lifestylemagazine over Noord-Nederland

In de benen: wandel langs de geschiedenis van de Friese adel

Adel in De Trynwâlden is een diverse wandelroute die je langs oude dorpen, bossen, parken, en statige landhuizen leidt. Deze landhuizen herinneren aan de rijke historie van Friesland en tijden dat hier nog veel meer staten en stinzen stonden die bewoond werden door de adel. Na je wandeling door het bosrijke gebied van De Trynwâlden kun je terecht voor een hapje eten in zo'n adellijk huis, namelijk de Staniastate. 

Friese adel

Adel in Friesland

Deze wandeling brengt je langs de Friese dorpen Oentsjerk, Aldtsjerk en Mûnein, die samen De Trynwâlden vormen: een bosgebied ten noordoosten van Leeuwarden. De Trynwâlden hebben een rijke geschiedenis, die zich kenmerkt door de Friese adel die er vroeger woonde. Vroeger vond je er verschillende grote buitenhuizen met parken, daarvan zijn er nog twee intact gebleven: de Stania State in Oentsjerk en De Klinze in Aldtsjerk. Deze rijksmonumenten worden omringd door prachtige landgoederen, beide aangelegd door de bekende Nederlandse tuinarchitect Lucas Roodbaard.

De wandelroute 'Adel in De Trynwâlden' brengt je niet alleen langs deze eeuwenoude staten en parken, maar ook door oude Friese dorpen en mooie natuurgebieden. Zo loop je door aangelegde bossen, een heuse rodondendronvallei en langs verschillende vijvers. Vooral met het herfstweer is het hier prachtig: dan zijn de bomen weer gehuld in mooie herfsttinten.

De staten

Oentsjerk telde ooit vier staten; alleen de Stania State is daarvan nog overgebleven. De geschiedenis van deze state gaat zelfs terug tot de 16de eeuw. De eerste eigenaar was Jeppe van Stania: hij liet de state in opdracht bouwen en vernoemde die naar zichzelf. De state wordt anno 2024 gebruikt als kantoor, B&B en brasserie – als je wilt, kun je er dus even binnenkijken en iets lekkers eten of drinken.

Aan de noordoostkant van het dorp Aldtsjerk vind je het 17de-eeuwse landgoed De Klinze. Het verhaal gaat dat de naam van dit landgoed verwijst naar de Friese uitdrukking 'op 'e klinke wenje' (vertaald: 'op het mooiste punt wonen'). Let wel, het landhuis zelf is beperkt toegankelijk voor publiek, maar je kunt wel op het landgoed, door het park, wandelen.

Praktische informatie

De wandelroute 'Adel in De Trynwâlden' is bijna 10 kilometer lang en start en eindigt bij de parkeerplaats van de Stania State in Oentsjerk. Onderweg ervaar je de rijke Friese geschiedenis; na de wandeling kun je (na)genieten bij de brasserie van de Stania State. Leuke tip: ze serveren daar onder andere een koninklijke high tea, zodat je de "adelijke wandeling" in stijl kunt afsluiten. Op de website van marketingorganisatie Visit Friesland vind je meer informatie over deze wandeltocht en de volledige routeomschrijving.

Routes
  • Visit Friesland, Staten Stinzen
  • Hoofdfoto: poort van de Martenastate via Adobe Stock