Als er iets kenmerkend is voor Nederland, zijn het wel houten klompen. Hier in het noorden zien we ze nog weleens voorbijkomen: op het platteland, aan de voeten van een boer of dorpeling die in de tuin staat te schoffelen. Fervente klompenlopers zweren vaak bij hun schoeisel, hoewel de meeste mensen niet snappen hoe je comfortabel op de houten schoenen kunt lopen. Noorderland zocht het voor je uit.
De voordelen van klompen
Eeuwenlang waren klompen het dagelijkse schoeisel voor veel Nederlands, vooral van arbeiders en boeren. Dat is niet gek, want naast de goedkope materiaalkeuze – populieren- of wilgenhout – zitten er veel voordelen aan de houten schoenen. Het hout ademt, waardoor voeten in de zomer koel blijven en niet snel zullen zweten. In de winter werkt het hout juist isolerend, waardoor voeten warm blijven.
Klompen zijn zo gevormd dat de voet steun krijgt en niet doorzakt; dat kan zorgen voor een betere houding en minder vermoeide voeten. Het dragen van een klomp is daarnaast relatief veilig. Vergelijk het een beetje met hedendaagse schoenen met een stalen neus: je teen is beschermd wanneer er wat op valt, in tegenstelling tot wanneer je "zachte" schoenen draagt. In sommige werkomgevingen mogen houten klompen zelfs als veiligheidsschoenen gedragen worden! Ook handig aan klompen is dat je er zo instapt en dat ze lang meegaan.
Comfort
Dat klompen best handige schoenen zijn, is wel duidelijk. Maar de hamvraag is: hoe loop je er comfortabel op? Ten eerste is het belangrijk dat je de goede maat klompen hebt. Dit meet je als volgt: zet je voet zo ver mogelijk naar voren in de klomp. Als je wijsvinger tussen je hiel en de achterkant van de klomp past, is de maat goed. De klompen moeten niet knellen, maar je moet er ook niet in gaan glijden. Daarnaast is het belangrijk dat je er een dik paar wollen sokken in kunt dragen; zeker in het begin, wanneer je net op klompen leert lopen, is dat een stuk comfortabeler. We zeggen "leren", want op klompen lopen schijnt dus echt iets te zijn dat je moet oefenen. Bij het optillen van de voet moeten de tenen gekromd worden, om de klomp niet te verliezen. Iemand die al wat langer op klompen loopt doet dat automatisch.
Wat veel mensen afschrikt bij het dragen van klompen is de pijn die het aan de wreef kan veroorzaken. Sowieso is het belangrijk dat je de scherpe houten rand die bij de wreef komt even gladschuurt. Daarnaast schijnt het ongemakkelijke gevoel na een tijdje te verdwijnen als je gewend raakt aan de techniek van het klompenlopen en wat eelt ontwikkelt op de wreef. De dikke wollen sokken kunnen ook een heel stuk helpen. Nog steeds niet overtuigd? Dan zijn tripklompen een uitkomst: deze klompen missen een stuk hout boven de wreef, en worden in plaats daarvan passend gemaakt met een leren bandje. Dan kun je een klomp dragen zonder het ongemak van een pijnlijke wreef. Bovendien kan een klomp zo passend gemaakt worden voor elke wreefhoogte.
Meer informatie
Wist je dat er in Eelde ook een Nationaal Klompenmuseum zit? Met meer dan 3000 paar klompen in de collectie raak je daar voorlopig nog niet uitgekeken. Verder vind je verschillende klompenmakers in het noorden, bijvoorbeeld Klompenmakerij van der Meulen in het Groningse Eenrum of Scherjons Klompenmakerij in het Friese Noordbergum. Wanneer je klompen eens uit wilt proberen, kun je dus lokaal een paar aanschaffen. Voor een traditioneel geel paar houten klompen ben je waarschijnlijk rond de €30 kwijt. Dan heb je een handig paar schoenen te pakken: draag ze tijdens het werken in de tuin, het klussen in huis, of zelfs voor een tripje naar de supermarkt. Eén ding is zeker: je hebt dan helemaal de Hollandse look te pakken.
- Mulder Pot, de Hollandse Klompenwinkel, Ouderwetsewinkel
- Adobe Stock