Bodembeestjes: leven onder onze voeten

Leve het bodemleven! Zonder wormen, slakken, springstaartjes en al het andere gewemel zou het ganse raderwerk van de natuur knarsend tot stilstand komen. Er rest ons niets dan leven op een “vuilnisbelt”.

Het is maar een drukke bedoening onder onze voeten. Miljoenpootjes, wormen en ontelbare aantallen springstaartjes zijn er ongezien bezig met het verwerken van alles wat maar enigszins eetbaar is. Bijna ongeduldig wachten nog kleinere wezens op wat zij overlaten en pas daarna kan het enkele reis richting plantenwortel.

Bodem en bodemleven
Klei, zand en veen. Die drie grondsoorten vormen het fundament van Noord-Nederland. Op de Hondsrug versterkt met Scandinavische zwerfkeien terwijl in het noorden schelpen uit de Waddenzee getuigen van wat eens was. Maar grond is wat anders dan een bodem. Pas met rust en tijd kan een bodem gevormd worden. Puur zand en klei zijn alleen maar interessant om je in te verschuilen of doorheen te reizen. Veen bestaat uit plantenmateriaal en als dat bereikbaar wordt, kunnen dieren er “een boterham uit halen”. Maar het wordt pas echt interessant als er humus gevormd wordt. Bladeren, plantenresten en wat er maar meer overblijft hopen zich op tot een zwarte laag en dan zie je een eerste ontstaan van een bodem. Dieren, regenwater maar ook vorst gaan er vervolgens mee aan het werk en er ontstaan laagjes die samen een profiel vormen. Bovenin humus, daaronder een laagje waarin van alles uitgespoeld is en daar weer onder een laag waarin dit terecht gekomen is.

Meer lezen? Deze natuurproductie verscheen in Noorderland 2020-6. Je kunt dit nummer in onze webshop bestellen.