6x statige huizen in het noorden die een bezoek waard zijn

Havezate Mensinge

Havezate Mensinge is een groots huis van meer dan 600 jaar oud, met pronkkamers en een historische inrichting. Eeuwenlang hebben er adellijken gewoond met belangrijke bestuursfuncties in Drenthe. In de havezate vind je nog allerlei herinneringen aan de vroegere bewoners: neem bijvoorbeeld het paardenzadel waarmee de eigengereide 'juffer' Christine Kymmel regelmatig in dameszit door haar bossen reed. Ook oude kleding, meubels en schilderijen herinneren aan het leven dat in de havezate werd geleid.

Museumboerderij de Karstenhoeve

Rond 1680 bouwde een vermogende boerenfamilie De Karstenhoeve, een Saksische boerderij in Ruinerwold. In de jaren 50 van de vorige eeuw is de boerderij gerestaureerd en ingericht als museum. Met de luiken, het rieten dak en de fruitbomen is de idylle van het Drentse platteland er mooi bewaard gebleven. Bezoek er de zondagse kamer, waar het net lijkt of je zo aan tafel kunt schuiven, loop langs de koetsen in de hooischuur of neem een kijkje in de bedstede van de knecht. Het museum is geopend van dinsdag tot en met zaterdag.

Coendersborg

Een statige oprijlaan in Nuis brengt je naar de Coendersborg, gelegen op een historische buitenplaats van 85 hectare. Op deze plek stond al in de 17de eeuw een borg, maar die werd vanwege verval in 1813 vervangen door het huidige landhuis. Op de begane grond en in de oude stal – waar vroeger het personeel woonde en werkte – vind je nu een museum en bijbehorende stijlkamers die een beeld geven van de borg en het landgoed in het verleden. Tot 1 november is de borg op zondagmiddag geopend en kun je er een rondleiding door het museum krijgen.

Boerderij Hermans Dijkstra

Deze Groningse herenboerderij uit 1858 is vanbinnen én vanbuiten nog goed bewaard gebleven. Nadat de laatste bewoner Pieter Reint Hermans Dijkstra in 1994 overleed, werd de boerderij uit Midwolda ondergebracht in een stichting en als monument verklaard. Niet alleen de stijlkamers in het voorhuis, maar ook de kelder, de keuken, de schuur en de slingertuin geven een beeld van hoe rijke boeren rond 1900 leefden. Daarnaast komt de rol van landarbeiders er aan bod. In het midden van de boerderij bevindt zich nu een fine-dining restaurant, maar het huis heeft ook een museale functie. Wie komt eten mag de vertrekken van het huis bezoeken, en Boerderij Hermans Dijkstra is open voor publiek tijdens evenementen zoals Open Monumentendag.

Fogelsangh State

De Fogelsangh State in Veenklooster is geen museum, maar een opengesteld particulier buitenhuis. Sinds de bouw in 1646 is het in particuliere handen geweest en door vererving is het landhuis nog steeds in handen van afstammelingen van de eerste bewoner. Met de grote bomen en de statige, lichtgele voorgevel doet het huis bijna sprookjesachtig aan. Vanbinnen is het net zo mooi, met plafondornamenten, houtsnijwerk en ingerichte stijlkamers. Het huis wordt tot 15 september opengesteld, van dinsdag tot en met zondag. In de herfstvakantie van 29 oktober tot 3 november is het buitenhuis ook geopend.

Poptaslot

Officieel de Heringastate, maar in de volksmond het Poptaslot genoemd: dit is één van de best bewaarde stinzen in Friesland. Al sinds 1512 siert dit slot de omgeving van Marsum. Aanvankelijk woonden er adellijke families, maar in 1687 werd het gekocht door een voorname advocaat uit Friesland, genaamd Henricus Popta. Met zijn erfstelling verzekerde hij het behoud van de state, waardoor het zo goed bewaard is gebleven. Het Poptaslot is beperkt te bezoeken, maar absoluut de moeite waard. Je vindt er grootse hallen, weelderige schoorsteenmantels en kleurige tegelvloeren. Het slot wordt opengesteld in juli en augustus, maar daarbuiten kun je een afspraak maken om langs te komen.

En nog veel meer!

Tijdens de Open Monumentendag op zaterdag 14 en zondag 15 september worden veel monumentale panden die normaal niet te bezoeken zijn, wél opengesteld voor het publiek. Volg bijvoorbeeld een rondleiding door havezate Oldengaerde in Dwingeloo, bezoek het Lycklamahûs in Opsterland of stap binnen in Borg Welgelegen in Sappemeer. Op veel locaties worden daarnaast activiteiten georganiseerd; zo worden er bij boerderij Hermans Dijkstra oude ambachten gedemonstreerd en lopen er mensen in klederdracht rond. Ook leuk aan Open Monumentendag: de deelnemende monumenten zijn gratis te bezoeken.