Op strandvakantie in Drenthe

Dit artikel verscheen in Noorderland 2020-5.

Vergeet die Méditerrannée, zo blauw, zo blauw en zoek het deze zomer dichterbij huis. Wedden dat ook Drenthe je dat instant vakantiegevoel bezorgt? Zelfs op de Hondsrug, in de Boswachterij Gieten-Borger waan je je een beetje aan zee. Denk: hagelwit zand en kristalhelder water, omzoomd door evergreens die zich spiegelen in de blauwe diepte.

Op strandvakantie in Drenthe? Je verwacht het misschien niet direct in de provincie die grossiert in bosareaal, heidevelden en zandverstuivingen. Toch kun je hier ook prima terecht voor een relaxed dagje aan de blauwe plas. Zonet nog zoefde je over de N34, de Hunebed Highway, in gezwinde spoed met de stroom mee. Maar ineens is daar de afslag Gasselte en gloort een paradijselijk terrein voor alle soorten van vakantievermaak. Strandliggers, sportievelingen en avonturiers zijn er stamgasten. Het geluid van de “highway” verstomt al snel en je hartslag vertraagt vanzelf.

Happy little trees
’t Nije Hemelriek doet z’n naam eer aan. Het eerste vennetje is al een aangename verrassing en kijk, om de bocht glinstert het helderblauwe water van z’n grote broer: het Gasselterveld. Bezoekers voelen zich de koning te rijk in dit natuurlijke kunstwerk dat spontaan lijkt ontsproten aan de hand van landschapsschilder Bob Ross. Alsof het beeld met een paar simpele penseelstreken is neergezet. Een paar stille bospaadjes, spiegelende meertjes en plukjes happy little trees baden in het zonlicht van een mooie zomerdag. Geen besneeuwde bergtoppen, maar wie rond de grote plas loopt – en trek daar gerust een uurtje voor uit - stijgt wél tot grote hoogte.

Die hoogte heeft trouwens niets van doen met de Hondsrug, maar alles met de jarenlange zandwinning door Zeldenrust: in 1976 kreeg dit bedrijf een concessie voor het winnen van (metsel)zand en grind voor de bouw, op dit terrein van Staatsbosbeheer. Tot de klus, nu een jaar of vijf geleden, was geklaard. ‘Toen zijn we direct actief gaan nadenken hoe we dit gebied aantrekkelijk konden inrichten voor publiek,’ vertelt boswachter Martijn Harms.

Veilig zwemmen
Dat is aardig gelukt. De voorste plas doet zo’n beetje dienst als pierenbad en is overzichtelijk met kleintjes. Alles “kidsproof”. Gezinnetjes planten hier dan ook graag hun goedgevulde koelbox, spreiden een kleed uit op het zand of zoeken een zitje in de schaduw. Restaurant, kiosk en sanitair vind je op een steenworp afstand. Aan de oostkant van de oude zandwinning, die in totaal zo’n 65 hectare groot is, werd een tweede, grote zwemplas gemaakt. ‘Die hebben we tot 2 meter diepte uitgegraven, er zijn taluds aangebracht en een ballenlijn geeft de grens aan.’ Het Gasselterveld is daarmee ook een officiële zwemplas die dus aan strenge hygiënevoorschriften moet voldoen. ‘We moeten de waterkwaliteit bewaken. Dat is de reden dat er beslist geen honden of paarden mogen zwemmen.’

Voorbij de ballenlijn wordt zwemmen trouwens ontmoedigd, met duidelijke borden waarop “diep water, verdrinkingsgevaar” te lezen staat. ‘Het ziet er natuurlijk heel aanlokkelijk uit,’ snapt Martijn wel, ‘maar het water is hier tot 45 meter diep, dus zeer koud en dat kan gevaarlijke situaties opleveren als je tijdens het zwemmen bijvoorbeeld kramp zou krijgen. Doe het waar het veilig en gecontroleerd is.’

Van zwemwater tot paddenpoel
’t Nije Hemelriek suggereert dat er ook een “oude” versie was en dat klopt! Een natuurlijk ven dat in meer oostelijke richting lag genoot in een grijs verleden al grote populariteit in de omgeving. De lokale bevolking genoot van het water waar ‘s zomers naar hartenlust werd gezwommen en ‘s winters geschaatst. Het had ook een eigen theehuis. ‘Het oude ven bestaat nog steeds en is qua oppervlakte ongeveer even groot als ’t Nije Hemelriek,’ vertelt Martijn. ‘Het is als het ware teruggegeven aan de natuur, er is een eilandje ontstaan met daarop veenvorming én het is uitgegroeid tot een waardevolle paddenpoel. Niet voor niets hebben we langs de kant van de weg schermen geplaatst met tunnels voor de dieren ernaast, dit is jaarlijks één van de belangrijkste locaties voor de paddentrek.’ Zien? De oranje wandelroute (16,5 kilometer, start vanaf de parkeerplaats) voert erlangs.

On-Nederlandse kleuren
Hoe komt dat water toch zo blauw? De diepte speelt zeker een rol, maar volgens de boswachter zit het ‘m ook in de weerkaatsing van het zand. ‘De kleuren zijn eigenlijk on-Nederlands, meer iets van de Cariben. Het zand is zó wit dat het water extra blauw lijkt.’ Hoe dan ook, het is een idyllisch plaatje en al lang geen publiek geheim meer. ‘Het is hier natuurlijk prachtig en je wilt graag tegen mensen zeggen: kom, en geniet! Maar helaas worden we ook wel eens overspoeld op hete zomerdagen en daar is het gebied niet op berekend.’

Vanuit wijde omtrek zoeken mensen dan verkoeling en dat begrijpt de boswachter best. ‘Maar als we dan 20 kuub afval per dag van de recreatieplas moeten halen of met die droogte illegale kampvuurtjes zien, dan baart dat wel eens zorgen. Als mensen zo met de natuur omspringen, ja, dat doet ook wel eens zeer.’ Het liefst zou Martijn alle gebruikers op het hart drukken om zuinig op dit Drentse pareltje te zijn. ‘Kijk goed wat je doet, laat geen vuilnis achter en wees je goed bewust van waar je hond wél en niet los mag lopen.’ Met de viervoeter mag je aangelijnd rond, maar dus niet ín de plas.

Favoriet bij velen
Zelden was één “hemels” Drents stekje zo razend populair bij zoveel uiteenlopende gebruikers. Klein en groot, jong en oud, rustzoekers maar ook durfals. Iedereen komt er aan z’n trekken. Hier kun je pootjebaden en spelevaren, zwemmen en ravotten, maar de diepste plas is ook een favoriete duikspot bij de fans van het geheime onderwaterleven. ‘Staatsbosbeheer heeft daarover afspraken gemaakt met de Noord-Nederlandse Duikfederatie,’ vertelt Martijn Harms, ‘duikers maken er wel gebruik van, maar omdat er niks op de bodem groeit is het onder water nogal saai. Je ziet alleen maar zand.’

Je kunt er een stevige wandeling maken, eindeloos fietsen of mountainbiken door de boswachterij Gieten-Borger, met je hond het Natte Neuzenspoor volgen én naar wens je adrenalinekick halen. Want aan de oever van het Gasselterveld etaleert DX Adventurepark z’n spanning en sensatie voor gasten van twaalfplus: dit is het grootste openlucht waterpark van Nederland, met de spectaculaire waterschansen als (letterlijk) hoogtepunt.

Laat je eens lanceren
Nee, dit is geen glijbaan. Jump! De hoogste van zes schansen is maar liefst 11 meter hoog, dus wie durft wordt er op vrijwillige basis gelanceerd en spijkert na een poosje oefenen z’n technieken bij. Dat schansspringen gaat uiteraard met beleid en veiligheid staat voorop, dus spring je met hulp van een professioneel instructeur, altijd een zwemvest aan en een helm op. Liever apenkooien op het water? Kan ook. Het aquapark heeft ’s zomers een obstakelparcours klaar staan dat ook voor de minder grote waaghalzen goed te doen is. Daarnaast kun je er (leren) suppen, kanoën, een saltootje maken op de grote trampoline en dan uitblazen op het terras. Zo kom je de zomer wel door.