Emmen uitgeroepen tot meest onaantrekkelijke woonplaats van Nederland – is dat terecht?

Veel rechtgeaarde Emmenaren zullen vast even hun wenkbrauwen fronsen: “hun” dorp – officieel geen stadsrechten, maar toch een plaats van formaat – zou geen knip voor de neus waard zijn? Waar halen de onderzoekers het vandaan? Marjon Kragt – hier geboren en getogen – van Toerist Info Emmen: ‘Tja, we zijn natuurlijk geen look-a-like van Amsterdam. Maar daar komen mensen ook niet voor. Je weet wat je verwachten kunt en dat wordt alleszins waargemaakt.’

Saai voor een stadsmens?

Marjon kan het weten. Ze geniet van het leven in en rond Emmen, waar de volksaard hartverwarmend is: ‘Ik ga graag even naar het Bargerveen, daar is het zo prachtig. Of met mijn zoontje langs het Kabouterpad in de Emmerdennen. Dat is genieten. Het is hier heerlijk wonen als je van rust en natuur houdt.’

Is dat synoniem voor saai als je een stadsmens bent? ‘Welnee! Kijk om je heen. Er valt in en rond het centrum van alles te beleven en we hebben daarnaast een flink aantal terugkerende festivals en evenementen op de kalender staan.’ Denk aan C’est la Vie (zomers straattheater), het Vlieger- en het Hello muziekfestival – beide aan de Rietplas – of het wielercriterium De Gouden Pijl.

De negatieve reviews zijn niet zomaar uit de lucht gegrepen. Ook het Amerikaanse onderwijsplatform Preply publiceerde vorig jaar een ranglijst van “de meest overschatte steden in Nederland” voor een dagje uit of vakantie, gebaseerd op tienduizenden online beoordelingen door toeristen op websites als TripAdvisor. Het oordeel? Je kunt Emmen van je bucketlist schrappen. De stad is ook eerder door Atlas of Municipalities beoordeeld als minst aantrekkelijke stad om in te wonen en staat bekend om zijn zeer beperkte culinaire aanbod. Volgens ons onderzoek was Emmen voor bijna 50% van de bezoekers een teleurstelling.

Een tegengeluid

Nou, dat zullen we nog wel eens zien, denkt dan de Noord-Nederlandse chauvinist. Dit roept om een tegengeluid. Om gepaste trots. Daarom reisden we af naar Emmen voor onze eigen bevindingen: wat sightseeing, flaneren en steviger wandelen en cultuur snuiven. Die test doorstaat Emmen – hoofdstad van de grootste gemeente van Drenthe met zo’n 109.000 inwoners – met speels gemak.

Emmen staat te boek als een van de groenste steden van Nederland en dat is te danken aan de bijzondere stedenbouwkundige opbouw; er is bewust geen natuur weggehaald om nieuwbouwwijken te realiseren. De woonwijken liggen verder van het centrum, zodat daar het landschappelijk waardevolle groen behouden bleef.

Op een stevig kwartier lopen vanuit de binnenstad wandel je door de Emmerdennen, liefkozend “Klein Zwitserland” genoemd. Het is een van de oudste bossen van Zuidoost-Drenthe en je treft er onder andere het al eerder vermelde Kabouterpad, een belevingspad voor de kinderen langs kabouters, hun kabouterhuisjes en andere verrassingen onderweg. Er zijn twee routes: van ruim 1 en van ruim 2 kilometer, dus goed te doen voor de kleine beentjes.

Imposante hunebedden

Maar de Emmerdennen heeft meer in petto voor passanten, ook als de boskameraden vier poten hebben. Er zijn namelijk een paar leuke hondenlosloopgebieden, waaronder bij het Zandmeer. Uitgebreide, bewegwijzerde wandelroutes loodsen ons verder langs het befaamde hunebed D45, het op twee na grootste van ons land. Met recht een joekel, dit 18 meter lange gevaarte op een heuvel, met nog veel originele kransstenen die rondom liggen.

Het esdorp aan de rand van de Hondsrug bezit trouwens méér hunebedden en (sporen van) grafheuvels: neem nummer D43, een zogenaamd “langgraf” en uniek in Nederland, die vind je ook nabij het centrum, achter museumboerderij De Nabershof (Noordeind 21). Dit imposante exemplaar is zeker een bezoekje waard: binnen de vrijwel complete gerestaureerde stenenkrans liggen twee grafkelders ingebed in een 40 meter lange dekheuvel.

Bekijk ook

Typisch Drentse quiz: weet jij alles over hunebedden? | Noorderland

Drenthe staat bekend om haar prachtige hunebedden, maar hoeveel weet jij eigenlijk over de prehistorische monumenten? Test je kennis met deze quiz!

Kruisjes in het plaveisel

Voor meer schatten uit de oudheid van Emmen zoeken we het centrum op, dat door de Grote of Pancratiuskerk wordt gedomineerd. Een niet te missen rijksmonument met weer een duidelijke relatie tot de hunebedden die we verderop zagen: de voet van deze oude toren is namelijk tot 3 meter hoogte opgetrokken uit hunebedbrokken. Er zijn nog zondagse erediensten, maar de dorpskerk is op veel andere momenten in de week toegankelijk en gastvrij open, en daarmee bovenal een centrum voor ontmoeting, zingeving en cultuur geworden.

Aan te raden in hartje Emmen: kijk nou niet ‘es alleen omhoog, maar vooral ook naar de grond. Dan blijkt dat zelfs de putdeksels nog bezienswaardig zijn, met hun speelse “logo” van vlinders. Tussen de gele straatsteentjes door die haast dansend het centrum markeren, zie je ook opvallend veel kruisen in een flinke straal rondom de Grote kerk. Ze herinneren de oplettende wandelaar aan de kleine begraafplaats die hier ooit moet hebben gelegen. Toen het centrum van Emmen in 2014 rigoureus op de schop ging, stuitten archeologen op skeletten in de bodem naast de kerk. De graven die toen zijn geruimd waren naar alle waarschijnlijkheid vele eeuwen oud.

Mooie monumenten

De binnenstad strooit dan misschien niet kwistig met markante panden en historische geveltjes, maar ze zíjn er wel degelijk. Het voormalig kantongerecht en het oude postkantoor uit 1911 behoren volgens insiders tot de mooiste monumenten van Emmen. En daar is niets aan miszegd.

Ook aan de Derksstraat, waar exclusieve zaakjes met een eigen signatuur te vinden zijn – een begrip is bijvoorbeeld kunstgalerie Bij Leth – kun je je ogen goed de kost geven. Het statige winkelpand van Jan van Peer (het adres voor koken, tafelen en cadeaus) is van binnen al een lusthof voor shoppers, maar hoog boven de ingang is ook een bijzonder kunstwerk te zien: een wandreliëf van Judith Braun. Het herinnert aan de renovatie van dit bewuste pand; het familiebedrijf begon op precies deze plek zo’n 150 jaar geleden al met een winkeltje in huishoudelijke artikelen.

Villa De Lindenhof aan Hoofdstraat 7 is nog zo’n pareltje, een beeldbepalend rijksmonument uit 1935 dat na bewoning dienst lange tijd deed als kantoor en cadeaushop van het Noorder Dierenpark. De oude dierentuin van Emmen strekt zich hierachter uit en daarmee heeft Emmen natuurlijk goud in handen.

Rensenpark: groene oase

Maar weinig plaatsen mogen zich gelukkig prijzen met zo’n immens en fraai vormgegeven park dat het hele jaar rond openbaar toegankelijk is. Geen gemeentebestuur zou het ook in z’n hoofd halen om “zomaar” een stadspark met een oppervlakte van 12 hectare te laten aanleggen, maar Emmen hád het al in huis. Gelukkig kwam er na de verhuizing van de dierentuin geen slopershamer te pas aan dit unieke stadsdeel en kregen de binnen- en buitenverblijven als “Rensenpark” een tweede leven.

En wat voor een: in deze groene oase midden in het centrum kun je lommerrijk wandelen tussen ruisend bamboe en klaterende waterpartijen. Hier ontsnap je aan de levendige drukte van pleinen en terrassen, van winkels en weekmarkt (elke vrijdagochtend met ruim 100 kramen). Het park is vernoemd naar Jaap en Aleid Rensen, het echtpaar dat decennialang de leiding had over het Noorder Dierenpark. Onder hun bezielende leiding beleefde Emmens dierentuin topjaren en groeide, na de Efteling, uit tot de best bezochte attractie van ons land.

In het Rensenpark slenteren stelletjes en gezinnen met kinderen, die zich kunnen uitleven in de grote speeltuin, op de kinderboerderij of de eendjes en vissen voeren. Genoeg zitjes voor een pitstop met proviand uit eigen rugzak, maar ook terrasjes van parkhoreca. Verder een uitbundige waaier van activiteiten, variërend van een escaperoom tot het museum voor hedendaagse Tibetaanse kunst, het buurthuis Cho 50+ waar sport, spel en muziek oud en jong samenbrengt, Kimmie’s Weggeefwinkel, de minibieb en De Nachtwacht van Emmen.

Atelier- en expositiestal

In de Savannestal, de voormalige giraffenverblijven, werken al enkele jaren dagelijks tientallen schilders aan een uitzonderlijk kunstproject. Nadat “De Nachtwacht” in origineel formaat was nageschilderd – het resultaat is een verbluffend mooie replica – wordt momenteel gewerkt aan “de legende van Rembrandt”. Een muurvullend doek dat de meesterschilder bij leven nog had wíllen maken, maar waaraan hij niet meer is toegekomen.

‘Hij wilde zijn persoonlijke leven letterlijk schetsen,’ legt een van de vrijwilligers uit die bezoekers hier gidsen en – naar wens – ook begeleiden met kwast en canvas. ‘De mensen die belangrijk waren in zijn leven moesten op dit finaledoek een plek krijgen, zoals zijn kinderen.’ De Emmer kunstschilders vertalen die illustere laatste wens en hebben – met een knipoog – ook het echtpaar Rensen al een ereplaats op het doek toebedeeld.

Bekijk ook

Een avond uitpakken: dit zijn de 8 beste restaurants in Drenthe | Noorderland

Dit jaar hebben veel restaurants in Drenthe een plekje in restaurantgids Lekker500 bemachtigd: Noorderland zet ze op een rij.

WILDLANDS Adventure Zoo

Terug naar het hart van de “vlinderstad”, de bijnaam die Emmen dankt aan het oude Noorder Dierenpark. De beroemde vlindertuin van toen is in WILDLANDS Adventure Zoo getransformeerd tot Vlindertempel, ofwel een tropische kas met veel vlindersoorten, maar ook terraria en aquaria.

De noemer 'dierentuin' dekt amper de lading van het park dat je “een wereldreis in één dag” belooft. Het is een avontuurlijke expeditie te voet, maar ook per boot, trucksafari en zelfs per achtbaan. Van jungle naar savanne tot poolgebied waar je in verschillende klimaatzones kennismaakt met olifanten, neushoorns en giraffen, ijsberen, pinguïns en nog veel meer wilde dieren.

De hoofdentree van de “zoo” ligt lekker aan Emmens grootste centrale plein: het Raadhuisplein (pak ‘m beet vier voetbalvelden groot) met z’n parkachtige setting van groen, wandel- en fietspaden, zitjes, terrassen en water. Het plein beschikt over een grote natuurvijver, een langgerekt kanaal en een ondiepe vijver met fontein die ’s avonds kleurrijk oplicht, maar in de winterperiode dicht is. Een publieksmagneet van jewelste op mooie zomerdagen. Pootjebaden mag!

Make-over van oud en nieuw

Even praktisch als ook aantrekkelijk is dat het oude én nieuwe centrum op fantasierijke wijze aan elkaar zijn geknoopt. Waardoor het populaire WILDLANDS, maar ook het moderne ATLAS Theater én De Weiert (het grootste, overdekte winkelcentrum van Noord-Nederland) sinds de make-over van het stadshart gewoon midden in het centrum liggen. Dat is ook het fijne van Emmen: alles wat je nodig hebt, bevindt zich op loopafstand in een bijna volledig autovrij gebied.

Voel je welkom, zo wil ook de van cortenstaal opgetrokken entree op het Marktplein zeggen. Je staat er als het ware in de deuropening van het oude gemeentehuis. Dwars door de “opengescheurde archiefdoos”, een gedenkteken voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, kijk je over het plein richting kerk. Het stadhuis dat op precies deze plek stond, brandde in 1975 volledig af. Het 4 meter hoge stalen kunstwerk is een uitvergrote kopie van de originele toegangsdeuren; het materiaal dat met de jaren mag roesten en veranderen symboliseert het verglijden van de tijd: Wagenwied lös, in ’t èende kommen oet de as staot dizze deuren op ’t stee zoals ’t eerder was.

Kunt u mij de weg wijzen naar...?

Mocht je op zoek zijn naar het nieuwe gemeentehuis, dat staat tussen twee werelden in: op de grens van Marktplein en Raadhuisplein. Aan de zijgevel hangt een opvallend kunstwerk van 164 aluminium bordjes, getiteld Kunt u mij de weg wijzen naar…? Oorspronkelijk waren de tegeltjes van emaillen en kriskras verspreid door Emmen, opgezet als bewegwijzering naar het Centrum Beeldende Kunst. Nu is het een fascinerend tijdsbeeld. Want de mensen die met hun hand “de weg” wijzen zijn intussen ouder geworden, bomen zijn gegroeid, kinderen groot geworden, de mode is veranderd, gevels zijn gerenoveerd. Maar wie de weg vraagt op straat wordt nog altijd vriendelijk te hulp geschoten (‘en nog een fijne dag hè!’). Het onderstreept de gemoedelijkheid van inwoners en “hun dorp”, zoals ze Emmen het liefst noemen.

Onze route voert terug naar de Tourist Info, waar Marjon Kragt en haar collega’s zich opwerpen als ware ambassadeurs. Die jaag je écht niet in de gordijnen met een of ander onderzoek. Liever focussen zij zich op de sterke punten van Emmen. Nog een souvenirtje mee? Scoor een potje FC Emmen-balletjes (hoewel de kogels dit seizoen extra zuur smaken vanwege de degradatie van de topclub uit de Eredivisie) of “brune bonen” (het zijn gelukkig chocopinda’s). Ben je Emmen-fan? Laat het zíen met de vlagkleuren, een sleutelhanger of koelkastmagneet voor thuis. Marjon pakt een knalrode tas met Emmen-embleem om onze rijkdommen in te verpakken, en stopt er nog “een kei van een route” bij voor het betere voetenwerk én een fietstip door Zuidoost-Drenthe van nog eens 85 kilometer. ‘Voor een volgend bezoek. Want je hebt nog láng niet alles gezien!’