De Ecokathedraal in Mildam

Kaarsrechte heggen, keurige bloemperken en een strak gazon? Beeldend kunstenaar en tuinarchitect Louis le Roy wilde daar niets van weten. De natuur moest haar eigen gang gaan, met minimale ingrepen van de mens. Hij is de grondlegger van de Louis le Roy-tuin in Heerenveen en de ecokathedraal in Mildam, een icoon voor ecologen.

Halverwege de Yntzelaan in Mildam geven de uitgestreken weilanden er plotseling de brui aan. In de beschutte omarming van het bos ontvouwt zich een ruig paradijs: de ecokathedraal van Louis le Roy (1924-2012). Smalle paden slingeren zich rond wonderlijke stenen scheppingen: koepels, poorten en torens. Ze doen soms denken aan Inca-tempels. De oudste bouwsels zijn teder bedekt met mos, begroeid met weelderige klimop of al volledig opgeslokt door de natuur. In het modderige bladerdek hier en daar een geknakte boom, vermolmd hout, imposante stronken. Kronkelende wortels klampen zich vast aan de aarde. Grillige takken grijpen naar het verwelkte ochtendlicht. De natuur vaart er haar eigen slordige koers, onverschillig voor het verstrijken van jaren. Hier en daar houdt de groene chaos zich even in om een bruggetje, sloot of doorkijkje wat lucht te geven. Hoog in de bomen de zachte roep van vogels, de roffel van een specht. In de verte loeit een koe, blaft een boerderijhond. En dan geritsel tussen de struiken, zuigende voetstappen. ‘Heeft u hier misschien een paar roze oorwarmers zien liggen?’ vraagt een wandelaarster, koortsachtig speurend tussen de struiken. De vraag doet wat surrealistisch aan in deze Friese wildernis, waar oneindigheid zegeviert en koude hoofden en verloren oorwarmers slechts tijdelijke passanten zijn.

Stenen stapelen
Op deze plek, toen nog een stuk grasland, begon beeldend kunstenaar, tekenaar en tuinarchitect Louis le Roy 55 jaar geleden aan zijn levenswerk. Hij kocht op een veiling 1,4 hectare land en beplantte dat op willekeurige wijze. Met de gemeente sprak hij af dat het restmateriaal van stratenmakers voortaan bij zijn tuin zou worden afgeleverd. Al gauw reden honderden vrachtwagens af en aan om straatpuin en stenen te storten.

Le Roy bouwde met onuitputtelijke energie een fundament van klinkers, tegels en trottoirbanden. Hij stapelde de stenen los, zonder cement, zodat dieren en planten de tussenruimtes konden gebruiken om te groeien en nestjes in te maken. Veertig jaar van zijn leven was hij er dagelijks te vinden. Geduldig schoof, schuurde en stapelde hij bakstenen, stootblokken, tegels, stoepranden en rioleringsbuizen. Zonder machines, uitsluitend met spierkracht. Meer dan een paar werkhandschoenen, een schep, een rubberen hamer en een kruiwagen had hij niet nodig.

Verder lezen? Het volledige verhaal over de Ecokathedraal verscheen in Noorderland 2021-2. Dit nummer is nu te koop in de winkel en onze webshop.