Janine Abbring: 'Onzekerheid maakt me juist goed in mijn vak'

Stipt op het afgesproken moment meldt Janine Abbring zich bij de hippe hotspot David’s op het Mediapark in Hilversum, maar eigenlijk alleen om zich te verontschuldigen dat haar schema onverwachts nogal uitloopt en ze nog niet klaar is. ‘Dat kwam ik even zeggen, want ik vind het zó vervelend om te laat te komen. Dus ik loods nu mijn afspraak naar buiten, haal mijn hond op en kom er aan; bestel maar vast een koffie verkeerd met havermelk voor me.’

Kwetsbaarheid siert

Typisch Janine. Wars van enige kapsones. De vakvrouw die maar liefst zes aaneengesloten seizoenen Zomergasten op haar naam schreef en zodoende tal van (wereld)leiders, visionairen, wetenschappers en stijliconen mocht “fileren”, is doodgewoon gebleven. Ze voelt zich nergens te goed of te groot voor. Sterker nog, de in het noorden geboren en getogen creatieve duizendpoot maakt geen geheim van haar eigen kwetsbaarheid en juist dat siert Janine zo.

In de mediarollercoaster die Zomergasten heet liet ze zich dikwijls uitspraken ontlokken als “soms vraag ik me af: wáárom doe ik dit?” en “in het begin wilde ik tien seconden vóór de uitzending het liefst hard wegrennen”, maar ook “onzekerheid maakt me misschien juist goed in mijn vak: want dat gevoel zorgt ervoor dat ik harder mijn best doe”.

Hondenvrouwtje

Amper tien minuten later heeft viervoeter Fika (‘dat is Zweeds voor koffiepauze met wat lekkers’) zich stoïcijns aan haar voeten genesteld, en ook het “hondenvrouwtje” zelf – een geuzennaam die Janine op Instagram bezigt - oogt relaxed. Ontzagwekkend als je haar drukke dagprogramma kent. Zo komt ze net van de redactie gelopen, hemelsbreed maar een meter of 100, waar ze zich samen met haar team tv-makers voorbereidt op De Avondshow met Arjen Lubach. ‘We zijn in de zomer al druk bezig met de voorbereidingen en tijdens het seizoen maak ik als eindredacteur werkdagen van ’s morgens 8 tot ’s avonds 9.’

Denk maar niet dat die arbeidsuren ten koste gaan van haar hondje dat “uit een opvangsituatie” komt. Daar waakt haar bazin wel voor. Fika is een “kind” van de coronacrisis. Tijdens de lockdown wierp Janine zich op als gastgezin voor gemankeerde honden uit het buitenland. ‘Ideaal, want ik woon vlak aan de hei in Hilversum. Ze kregen bij mij een liefdevol thuis en ik leerde ze de basiscommando’s als “zit” en “blijf”. Maar helaas moest ik wél steeds afscheid nemen als ze werden geadopteerd.’

Deze rustige kanjer (‘nee, geen ras, gewoon een huismerk’) is een blijvertje. ‘Ze reist altijd met me mee, het staat nog net niet in mijn contract, haha. Iedereen die mij boekt weet het vooraf: ik kom mét hond. Of niet.’ Ze vervolgt: ‘Ook op de redactie lopen wel vijf honden rond van mijn collega’s. Overal staan benches en drinkbakken met het logo van de Avondshow erop.’

Van Roden naar Warffum

Die liefde gaat al een leven lang mee. ‘Ik heb vroeger thuis héél lang gebedeld om een hond. Met succes!’ De in Groningen-Stad geboren Janine bewaart dierbare herinneringen aan het warme gezinsleven met haar vader, moeder en oudere zus Arina in Drenthe – ‘ik was een echt buitenkind’ -, maar kijkt met gemengde gevoelens terug op haar middelbare schooltijd.

Het gezin woonde jarenlang in Roden waar ze opgroeide in een hechte, beschermde omgeving. Toen ze 12 jaar was verhuisden de Abbrings naar Warffum, terug naar de provincie Groningen. ‘Mijn moeder wilde heel graag dichter aan de kust wonen,’ herinnert Janine zich. Hoe mooi ook hun leefomgeving was, er brak een pittige tijd aan voor de tiener. ‘Ik kwam net uit de brugklas, geen handige leeftijd om een puber te verkassen,’ zegt ze daarover. ‘Het voelde of ik uit een compleet andere wereld werd geplukt. Het was geen fijne schooltijd.’

Bekijk ook

Harry Tupan: 'Als ik straks afscheid neem stáát er wel wat' | Noorderland

Het scheelt maar weinig, of Harry Tupan, de man die het “van krullenjongen tot directeur” schopte, is straks zélf een Drents icoon.

Een controlfreak

Dat is eufemistisch uitgedrukt. Want Janine werd veelvuldig gepest en maakte uiteindelijk de overstap naar een andere school; gebeurtenissen die haar mede hebben gevormd. ‘Het heeft me defensiever gemaakt,’ zei ze al eens over die vervelende periode. ‘Ik ben altijd wat op mijn hoede bij nieuwe mensen.’

Je zou het niet zeggen als je ziet hoeveel flair en elan Janine in de strijd gooit tijdens haar interviews met toch imponerende gasten. Een kwestie van een zeer gedegen voorbereiding, zo verklapt de vrouw die zichzelf “controlfreak” noemt. Heeft ze een groot onderwerp in handen, dan graaft ze zich bijna letterlijk in tussen de literatuur en spelt alles wat maar over “haar” hoofdpersoon geschreven is. Ze dompelt zich onder. ‘Zo’n live programma went nooit, maar dat is ook goed denk ik. Je hebt adrenaline nodig, net als die zenuwen. Volgens mij zijn heel veel mensen in de media onzeker. In het begin kon ik niet eens éten voor een uitzending van Zomergasten, zo gefocust was ik. Daar kan ik best extreem in zijn, ja ook wel in doorslaan.’

Op de rem trappen

Zelf stevig de touwtjes in handen willen houden is dan ook een eigenschap die haar tegelijk veel brengt maar soms ook teveel energie kost. Het is een grote kracht én valkuil. Een paar jaar geleden liep Janine tegen haar grenzen aan. ‘Ik had zes jaar non-stop gewerkt, alles liep in elkaar over en hoe leuk het ook allemaal was, het werd te zwaar. Ik herkende de signalen van een burn-out, omdat ik die aan het eind van mijn studie heb gehad. Dus ik wist dat ik op de rem moest trappen.’

De programmamaker besloot tijdelijk de stekker uit haar presentaties te halen. ‘De hele maand december heb ik niks gedaan én hulp ingeschakeld van een burn-outcoach. Overspannen raken lijkt iets ongrijpbaars, maar dat is het niet, het kan iedereen overkomen denk ik. Ik ben er samen met de coach op een wetenschappelijke manier naar gaan kijken, heb me er echt in verdiept: wat doet het met mijn lijf? Wat zijn de processen, wat gebeurt er precies? Het is toch vooral een kwestie van tijdig je batterij opladen, hoor. Maar ook meer vertrouwen op eigen kunnen en ervaring. En wat heel belangrijk is: tussendoor voldoende rust nemen, zodat je niet als een konijn in de koplampen aan de interviewtafel zit.’

De crisis is allang bezworen. Dat haar agenda al maanden in het voren gevuld is, bezorgt Janine geen paniek. ‘Ik voel me hier goed bij en bekijk het dag voor dag. Dat werkt het beste.’

Wonen in de rust

Sommigen moeten het spreekwoordelijke asfalt ruiken om te voelen dat ze léven, Janine Abbring sjouwt liever een paar uur over de hei, of door het bos. In de natuur komt ze tot zichzelf. ‘Ik heb de drukte nodig om te kunnen werken, alles wat ik doe voor tv of de podcasts speelt zich hier in ’t Gooi en in de Randstad af. Maar ik ben géén stadsmens, ik wil graag wonen in de rust.’

Die ontboezeming voert haar bijna automatisch terug naar Westeremden, het idyllische Groningse wierdedorp waar ze tussen 2006 en 2014 een boerderijtje bewoonde. Lacht: ‘Volgens Wikipedia met een bomentuin van ruim 10.000 vierkante meter, maar dat is overdreven hoor! Het hield met 1000 meter wel op, het was wel een hele leuke tuin. Een van de mooiste plekken die ik ken in het noorden, met z’n beschermd dorpsgezicht, mooie straatjes, de middeleeuwse kerk, kunst van Henk Helmantel. Ik genoot van het vrije uitzicht.’

Het waren jaren waarin Janine pendelde tussen het noorden en een tijdelijke studio of gehuurde woonark dichterbij het televisiewerk. Vervolgens woonde ze een paar jaar in Amsterdam. Te midden van hippe tentjes en goede vrienden. ‘Maar de stad was geen succes.’ Hilversum biedt op dit moment het meest praktische én beste van twee werelden. ‘Tien minuten lopen naar mijn werk en dichtbij de natuur. Voor nu de ideale combinatie.’ Haar vriend, Nieuwsuur-presentator Jeroen Wollaars, woont in Amsterdam. ‘Toch is hij óók een echt buitenmens. Dus ik zie ons zeker nog wel eens naar het platteland verhuizen. Allebei op een eigen plek dan, want samenwonen wil ik niet.’

Bekijk ook

Parel op Funda: Villa Kakelbont in het groot | Noorderland

Deze week in Parel op Funda: een prachtige villa in het Groningse Usquert, die doet denken aan de kleurrijke Villa Kakelbont uit tv-serie Pippi Langkous.

Na pensioen terug

‘Helemaal gek’ wordt Jeroen er soms van, grijnst ze, die fanatieke online speurtocht naar een schattig – en bovenal betaalbaar! – recreatiehuisje in het noorden. Een klein boshuisje, ergens in Drenthe, ja dat zou wat moois zijn. Want terug naar het noorden gaat ze ooit, ‘oh, honderd procent zeker. In elk geval na mijn pensioen.’

Denkt hardop: ‘Ik moet wel zorgen dat ik me er gesetteld heb vóór de Lelylijn er ligt, want dan wordt het daar veel te duur. En te druk.’ Groningen (‘de mooiste stad’) en Westeremden behoren tot haar onbetwiste favorieten. ‘Maar ja, er zijn zoveel mooie plekken. Ik ga graag naar de borg Ewsum bij Middelstum of landgoed Ekenstein bij Appingedam, en in Nationaal Park Dwingelderveld liggen fantastische wandelroutes.’

Lopen is méér dan een liefhebberij, het houdt haar soepel sinds het dramatische ongeluk in 2012, toen Janine deelnam aan Wie is De Mol in Zuid-Afrika en bij een 11 meter hoge sprong vanaf een rots in het water enkele ruggenwervels verbrijzelde. ‘Het gaat nu heel goed,’ zegt ze. ‘Veel bewegen, niet te lang zitten, soms staand werken.’

Luisteren is de basis

Wat de (nabije) toekomst brengt? Misschien iets met workshops Luisteren geven, filosofeert Janine. ‘Laatst had ik, vanuit mijn vak als interviewer, op verzoek een try-out voor een grote groep communicatie-experts. In het noorden, dus dat voelde als een thuiswedstrijd. “Luisteren” zou een schoolvak moeten zijn,’ bepleit ze.

‘Jongeren leren wél debatteren en argumenteren, maar er wordt je nooit geleerd om te luisteren. Dat vind ik zonde. Terwijl het een héél belangrijke skill is waar je verder mee komt en die we veel meer zouden moeten ontwikkelen. Op social media is iedereen alleen maar aan het zenden. Klinkt als een ouwe-lullen-visie, maar luisteren is de basis. Alles begint met luisteren naar de ander. Ik ben nog aan het nadenken over hoe ik zulke workshops vorm wil geven, maar ik weet zeker dat ik hier iets mee ga doen. Uit idealisme? Ja, misschien wel. Ik word er in elk geval heel blij van.’

Dit interview verscheen in Noorderland 2023-7.