Lifestylemagazine over Noord-Nederland

Het Voorsterbos: een paddenstoelenparadijs in de polder

In hoge, waterdichte schoenen stappen we door een wereld die is getransformeerd tot sprookjesbos. In het Voorsterbos lijken stammetjes en takken lukraak uit een reuzenhand gevallen, als spelers in levend mikado. Verweerd steen en bomen met bemoste voeten dragen elk hun eigen schimmels, die zich er vorstelijk hebben gesetteld. Het natuurlijk verval is al ingezet, maar niet nadat het bonte paddenstoelenlegioen nog een feestelijk slotakkoord voor ons heeft opgetuigd.

Voorsterbos

Je komt ze werkelijk overal tegen, zelfs in piepkleine tuintjes of op door weer en wind aangetaste schuurtjes; maar wie een écht paddenstoelenspektakel wil zien kan in ons Noorderland terecht in diverse officiële reservaten, speciaal ingericht om het de paddenstoel zo comfortabel mogelijk te maken. Bijvoorbeeld in het Voorsterbos (Noordoostpolder), waar je het allereerste paddenstoelenparadijs van Europa vindt. Een heus herfstsprookje; alleen de kabouters ontbreken nog. Tijd voor een lesje "hogeschool-zwampraat"!

Foto: Adobe Stock

In de kinderschoenen

Natuurmonumenten schonk het reservaat in 2008 aan de jubilerende Mycologische Vereniging Nederland. Het zogenoemde Sporenpad nabij Kraggenburg was de kroon op het 100-jarig bestaan van de club en het Voorsterbos de uitgelezen kandidaat, als gastheer van een slordige 800 soorten van de in totaal 3500 paddenstoelen die Nederland rijk is. ‘Er zijn 51 soorten bomen en planten aangeplant,’ vertelt boswachter Dick Buitenhuis. ‘Want iedere paddenstoel heeft zijn eigen voorkeur.’

Buitenhuis leidt ons rond in het resultaat tot nu toe: een utopia van schimmels dat jaarlijks nog zienderogen groeit. Hoe wonderschoon op sommige plekken ook, zestien jaar na de oprichting staat dit sporenparadijs nog in de kinderschoenen. ‘Op het moment dat zo’n reservaat volgroeid is, ben je minstens 80 jaar verder hoor. Dat gaan wij niet meer meemaken,’ zegt de boswachter beslist. Een wandelende almanak van Natuurmonumenten, blijkt tijdens onze gezamenlijke inspectieronde door het Voorsterbos. Daar schudt de specialist soorten, types en bijbehorende biotopen moeiteloos uit z’n groene mouw, al kent dit paddenstoelenparadijs zelfs voor hem nog geheimen.

Foto: Adobe Stock

Mystiek polderbos

En geheimen, daar lijkt dit prachtige polderbos mee verweven. Zeker in deze tijd van het jaar, als de ochtendmist is opgetrokken en een waterig zonnetje kunstig gesponnen webben in het daglicht zet. Volop water, diep “junglegroen” en zelfs een uitzonderlijk stuk industrieel erfgoed scheppen samen een mystieke sfeer.

Het Voorsterbos – zo’n 1000 hectare groot – werd vanaf halverwege de jaren 40 aangeplant; een van de oudste in de Noordoostpolder, maar natuurlijk nog een jonkie in vergelijking met veel eeuwenoude bossen in het noorden. Bos dat wordt gevoed door de voormalige zeebodem. Dat verklaart waarom je er zo nu en dan nog op schelpen stuit. Waar in het begin van de vorige eeuw nog de Zuiderzee golfde, vormen nu dichte bossen, bloemrijke graslanden en stromend water het decor.

De boswachter bukt in ’t voorbijgaan en raapt er een: ‘Mensen kijken er soms vreemd van op, schelpen? In het bos? Maar dat is dus heel logisch. Ze zorgen er ook voor dat de bodem hier zo kalkrijk is,’ legt Dick uit. Kalk die goed is voor de groei van paddenstoelen, maar ook voor tal van bijzondere planten, zoals tongvaren, de grote kever- en brede wespenorchis.

Ook honden zijn hier welkom. Foto: Adobe Stock

Verder lezen

Meer lezen? De volledige reportage over het Voorsterbos vind je in de nieuwste herfsteditie van Noorderland. Deze is nu te koop in winkels in heel Nederland en gemakkelijk online te bestellen via onze webshop. In dit nummer spreken we ook met kunstenares Marte Röling, bezoeken we het Jopie Huisman Musuem in Workum en gaan we aan de slag met de lekkerste herfstrecepten. Dit – en nog veel meer! – lees je nu in de nieuwste herfsteditie.

Natuur
  • Adobe Stock