Zingeving op het Ziltepad: langs de ruige rand van het noorden

Waar kom ik vandaan? Waar ga ik naartoe? Het zijn levens- of gewetensvragen die de gemiddelde pelgrim zichzelf onderweg soms stelt. Op pad naar een bestemming die niet per se het doel hoeft te betekenen van de reis. Want het Ziltepad kan ook een uitnodiging zijn om je pas te vertragen, soms even letterlijk stil te staan bij wat er nu is. Door aandachtig te wandelen – of fietsen – ervaar je het landschap op een andere manier. Adem bewust, bemerk de stilte en de leegte en voel je verbonden met de omgeving.

Het Ziltepad omarmt als het ware de rijke geschiedenis die dit stoere landschap kenmerkt, en geeft een spirituele betekenis aan de kerken die je tijdens de tocht kunt bezoeken. Bedenk dat vrijwel nergens in Europa zoveel laatmiddeleeuwse kerken geconserveerd zijn gebleven als in Noord-Nederland. Een bedevaart waard dus. 

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Voeten vinden hun cadans

Maar het hoeft niet allemaal even diepgravend. Zingeving is geen heilig moeten op het Ziltepad. Geniet gewoon van het moment, voel je lijf, de ijzige januariwind tegen je wangen, zie hoe het land met z’n stoppelvelden nog in diepe winterslaap verkeert. Misschien ligt er wel een knisperend laagje sneeuw waarover je je eigen ritme zoekt, waarop je voeten hun cadans vinden.

‘Gewoon een ommetje maken en in beweging zijn is ook al heel fijn en belangrijk. Maar een langere of meerdaagse tocht heeft nog méér gunstig effect op je welzijn.’ Ruth ter Voort (56) kan het weten. Ze is projectleider van het Ziltepad en zelf ook een fervent wandelaar. Sinds de lancering van de gloednieuwe wandel- en fietsroute merkt ze dat steeds meer mensen het Ziltepad als pelgrimage zien. ‘Om een bepaald vraagstuk in hun leven te onderzoeken, antwoorden te vinden op dingen waarmee ze worstelen. Iets achterlaten of loslaten, dat zijn thema’s die ik regelmatig hoor.’  

Afstand nemen en tot bezinning komen, dat zijn woorden die al kort na de aftrap aan deze route worden gekoppeld. ‘En dat is prima natuurlijk,’ zegt Ruth, ‘maar je kunt het ook “gewoon” als langeafstandstocht zien. Vaak vinden mensen het ook logistiek handig om tussen twee kerken te lopen of fietsen, dan wordt het meer een rondwandeling.’ Doe vooral wat voor jou goed is, wil ze maar zeggen.

Terpenreeks aan zee

Langs een kralensnoer van hoog opgeworpen terpdorpen (zoals ze in Friesland heten) en wierden (de Groningse variant) vinden we kerken die het hele jaar rond toegankelijk zijn voor passanten. Dat is ook meteen een van de charmes van het Ziltepad. ‘Wandelaars vinden het geweldig,’ is de ervaring van Ruth ter Voort. ‘Gewoon even een kerk binnenlopen zonder iets te hoeven, in Nederland is dat nog helemaal niet zo gebruikelijk. Dat je in een kerkbank gaat zitten, water mag tappen, wat dwalen, van het toilet gebruik kunt maken. Kortom, dat je welkom bent.’ 

Ruth zegt: ‘Daar hechten we aan, als makers van dit pad. Het gaat tenslotte om cultureel erfgoed dat van ons allemaal is. Zelf vind ik ook dat waar je gelopen hebt, het ook een beetje van jou wordt. Dat betekent dat je je hebt verbonden met die plek en door die ervaring ben je mogelijk ook meer bereid om ervoor te zorgen en het te behouden.’ 

“Juweeltjes van de klei” wordt die erfenis van eeuwen in Groningen wel genoemd. Krachtig verankerd in oude grond, nuchter en sober als de volksaard zelf. De evenknie bij de buren in Friesland, met een paar honderd rijks-monumentale kerken binnen z’n grenzen, staat te boek als grootste cultuurschat van de provincie. De kerk als ziel van het dorp. Een plaats van rust maar ook van gemeenschapszin.

Meer lezen

Verder lezen? Het volledige verhaal over het Ziltepad staat in de nieuwste wintereditie van Noorderland, nu te koop in winkels in heel Nederland en te bestellen via onze webshop. In deze editie spraken we met Lenie 't Hart en Roxane Knetemann, verbleven we op een week op een onbewoond Waddeneiland en staan we stil bij de Friese stormvloed van 1825. Dit – en nog veel meer – lees je nu in onze nieuwste editie.