De slipjacht van Havelte: 'Echt een spectaculair schouwspel'

En off they go! Kijk ze gaan. Een bonte stoet trekt even gezwind als goed georganiseerd door de landelijke dreven rond het Zuidwest-Drentse dorp. Galopperend door uitgestrekt bosareaal, over heide en zandgronden, met sloten doorkliefde weilanden, dwars door militair oefenterrein. De verschillende runs in uptempo zijn gevarieerd en aantrekkelijk voor deelnemers, maar ook voor de vele kijkers onderweg. Publiek is van harte welkom en dat is niet tegen dovemansoren gezegd: de belangstelling is al 50 jaar lang onverminderd groot, en mede dat maakt Havelte tot een van de favoriete locaties voor de organiserende Jachtvereniging Soestdijk.

Gebakken lucht

De misverstanden rondom de slipjacht zijn talrijk maar veelal ontstaan vanuit onwetendheid. Eén, meteen ook het voornaamste, kunnen we direct naar het rijk der fabelen verwijzen: bij deze “vossenjacht” wordt geen vos gedood. De honden jagen op het spoor dat de “sliptrekkers” hebben uitgezet, feitelijk dus op niets. ‘Dat spelletje van ons is eigenlijk gebakken lucht,’ grijnst Dick Appelman (74) die de slipjacht in Havelte vaak in de steigers helpt zetten.

‘Toen we net begonnen, in de jaren 70 en 80, waren er wel felle reacties van activisten, omdat men dacht dat we op een echte vos joegen. Dat is niet zo en dat proberen we ook overal en altijd weer goed uit te leggen aan omstanders, daar hechten we zeer aan. Wij jagen niet op levend wild, maar alleen op een geurspoor.’ Waar het wél om draait is de symbiose tussen mens en dier, de geoliede samenwerking tussen ruiters, paarden en honden. ‘De slipjacht is een zeer diervriendelijke traditie. De honden worden speciaal voor dit werk getraind, net als de paarden die er zichtbaar enorm veel lol hebben.’

Bekijk ook

Gees in Wintersfeer: 'We hebben er zoveel lol in samen' | Noorderland

In het Drentse Gees is het eind november vaste prik: Gees in Wintersfeer, waarbij exposanten en dorpsbewoners samen optrekken.

Koel in de kop

Loopt Dick ’s ochtends de paardenstallen in, gehesen in zijn witte rijbroek met rode tweedjas, dan stijgt de spanning onder de edele werkdieren al snel. ‘Dan zie ik die oortjes omhoog gaan van “há, we gaan weer lekker buiten spelen”. Dat vinden ze fantastisch!’ Er wordt veelal met Ierse paarden getraind en gewerkt en dat heeft een reden. ‘Ze zijn wat wij noemen koel in de kop, dat is ook een vereiste. Want je galoppeert met een grote groep van 30 á 40 paarden en die moeten natuurlijk wél relaxed blijven, anders krijg je ongelukken.’

Nog een, vaak gehoorde misvatting betreft de vermeende gezapigheid van de sport. Dick Appelman snuift: ‘Nou, ga d’r maar aan staan. Heb ik een poosje niet gereden, dan voel ik de volgende ochtend een flinke spierpijn hoor. Het is écht pittig zo’n parcours, want je gaat in volle galop achter de honden aan, dat vergt wat van je lijf. Het is dan ook bepaald geen ouwe lullenclub; ja we hebben er nog eentje van 82 jaar bij die enthousiast meedoet, maar er is ook veel jonge aanwas, twintigers waarvan de ouders al lid waren. Mannen én vrouwen, echt een leuk gemêleerd gezelschap.’

Natuurlijke hindernissen

Tijd voor een stukje historie van dit fenomeen dat een plek verwierf op de lijst van Immaterieel Erfgoed Nederland. De slipjacht dateert uit het begin van de 19de eeuw en is overgewaaid uit Groot-Brittannië – zodoende worden Engelse namen en signalen gebruikt. In ons land is het een geliefde traditie waarmee de échte vossen- of parforcejacht wordt nagebootst, maar er komt in dit geval geen levende prooi aan te pas.

Zo gaat het: als het startsein heeft geklonken volgt een grote, gedisciplineerde groep honden (ook “de meute”) een over ettelijke kilometers getrokken spoor van dierenurine. Dat verse “vossenspoor” – ongeveer een half uur vooraf getrokken – leidt de Kerry Beagles, de ruiters en hun paarden kriskras door het landschap, precies zoals een vos dat ook zou doen. Daarom worden onderweg tal van natuurlijke hindernissen genomen, zoals greppels en omgevallen bomen, sloten en heggen en de kunst voor de ruiters is om de honden bij te houden. Op gezette tijden wordt er gepauzeerd, kunnen de dieren rusten, laven de deelnemers zich aan een glaasje kruidenbitter en mag een lint van kijkers meegenieten.

Verder lezen

Meer lezen? De volledige reportage over de Slipjacht in Havelte is te lezen in de nieuwste feesteditie van Noorderland, nu te koop in winkels in heel Nederland en te bestellen via onze webshop. In deze editie vieren we dubbel feest: we staan uitgebreid stil bij de feestdagen én ons 20-jarig jubileum. We bezoeken onder andere de Menkemaborg in Uithuizen, gaan we langs bij Gees in Wintersfeer, zetten de leukste kerstmarkten op een rij en gaan aan de slag met lekkere feestrecepten. Dit – en nog veel meer! – lees je nu in onze nieuwste editie.