Doe mee met sterren tellen: is het nog donker in Nederland?

Tekst: Rijksuniversiteit Groningen | Fotografie: Adobe Stock

Is het nog donker in Nederland? Die vraag wil de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) graag beantwoorden door de zichtbaarheid van sterren te meten. Daarbij nodigt de universiteit iedereen uit om mee te helpen: hoeveel sterren tel jij als je het sterrenbeeld Orion goed bekijkt?

Uit onderzoek van de RUG en andere universiteiten blijkt dat het nadelig is als de nachten minder duister zijn. Duisternis is volgens de onderzoekers namelijk 'een "oerkwaliteit" van leven en van belang voor mens en natuur.'

Voor het onderzoeksprogramma Donkerte van de Wadden heeft de RUG een duisternis-meetnetwerk opgezet. Maar volgens "duisternisbewaker" Theo Jurriens kunnen de onderzoekers 'niet overal meten.'

Sterren tellen

Daarom wordt de hulp van het publiek ingeroepen: door 's nachts sterren te tellen, kan bepaald worden hoe donker het op verschillende plekken in Nederland is. Je kunt meedoen van 1 februari tot en met 14 februari en van 1 maart tot en met 14 maart, telkens vanaf 8 uur ‘s avonds.

Met bewolking, slecht weer of de maan boven de horizon zijn sterren niet goed te zien: dan heeft het dus geen zin om te tellen. Je telresultaat doorgeven doe je via de website van Visit Wadden: hier vind je ook gelijk een handleiding met handige tips voor sterren tellen.

Orion

Centraal bij de meetactie staat het sterrenbeeld Orion. Ga 's avonds na 8 uur naar buiten en zoek dit goed herkenbare sterrenbeeld. Wacht eerst een kwartier met tellen: je ogen moeten namelijk goed wennen aan het donker.

Orion heeft vier hoeksterren, die samen een rechthoek vormen. Tel binnen deze rechthoek het aantal sterren dat je ziet. Doe dit een aantal keer en geef daarna het gemiddelde door. Vervolgens kun je op de kaart ook direct meekijken met alle meetgegevens die zijn doorgegeven: zo zie je gelijk waar in Nederland het nog echt donker is.

Donkerte van de Wadden

Het project Donkerte van de Wadden is een samenwerking tussen de RUG en de Natuur- en Milieufederaties van Noord-Holland, Friesland en Groningen. Ook Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer zijn betrokken bij het onderzoek.

Met het project willen de organisaties bewoners en bezoekers bewust maken van het belang van de duisternis voor de natuur in het Waddengebied.