Tekst: Fries Scheepvaartmuseum | Beeld: scheepsportret van een kofschip in nood, vervaardigd door M. Appel, collectie Fries Scheepvaart Museum Sneek
In samenwerking met het Nationaal Scheepvaartmuseum in Polen organiseren het Fries Scheepvaart Museum en het Harlinger Gemeentemuseum Hannemahuis deze zomer een expositie over het Friese kofschip de Jonge Seerp. Deze dubbeltentoonstelling vertelt het verhaal van schipper Johannes Leenderts en zijn bemanning die in 1791 vanuit Harlingen naar de Oostzee vertrokken. In de baai van Gdansk kwam de Friese kof tijdens een storm in aanvaring met een Engels schip en zonk.
Het wrak van de Jonge Seerp werd in 1985 door duikers ontdekt en sindsdien is een grote hoeveelheid scheepsonderdelen en huisraad boven water gehaald. Ook zijn er veel persoonlijke items opgedoken; zelfs de zegelring van de kapitein werd gevonden. Het is verbluffend te zien hoe goed deze duikvondsten, na ruim twee eeuwen in het water van de Oostzee, bewaard zijn gebleven. Het zijn allemaal tastbare herinneringen aan de geschiedenis van de Friese kustvaart, die in de 17e en 18e eeuw van enorme omvang was.
En deze tastbare herinneringen maken dit verhaal nu zo bijzonder. Vaak kunnen we namen van schepen en schippers niet meer koppelen aan de wrakken, die op de bodem van de zee terecht zijn gekomen. De Jonge Seerp is daarop een uitzondering. Met het verhaal van de onfortuinlijke schipper Johannes Leenderts komt de geschiedenis ook echt tot leven en kunnen we zelfs letterlijk in zijn schoenen staan. Dat is op z’n minst uniek te noemen.
De expositie is in Sneek te zien vanaf 25 mei tot en met 7 oktober en in Harlingen van 25 mei tot en met 16 september 2018. In Sneek komen vooral de scheepsbouwkundige aspecten, de rol van de Oostzeevaart en de bodemvondsten aan bod. In Harlingen wordt aandacht besteed aan de schipper, het leven aan boord, de navigatie en het noodlottig ongeluk. Tijdens de Tall Ships Race, die in augustus finisht in Harlingen, staat op de kade een zeecontainer, met daarin een pop-up-museum, waarin dit verhaal multimediaal wordt gepresenteerd.
Voor Harlingen is 2018 extra bijzonder. Dit jaar staat namelijk in het teken van 200 jaar maritiem onderwijs. En dat wordt groots gevierd met een prachtig jubileumboek en de tentoonstelling 'Een droom aan duigen: de verhalen van 200 jaar maritiem onderwijs’, die is te zien van 25 mei – 16 september 2018 in het Gemeentemuseum het Hannemahuis.