Het Koningspad in Friesland: een wandeling van formaat

Tekst: Marloes de Moor | Fotografie: eigen beeld, Adobe Stock

Leer het Friese landschap kennen in de veertien etappes van het Koningspad XL. Samen goed voor 120 kilometer wandelen in het stroomdal van het Koningsdiep. Een route met veel variatie: van heidevelden, veengebieden en dorpjes tot bossen, parken en landgoederen. Noorderland koos voor de koninklijke etappe 13, rijk aan lommerrijke buitenplaatsen en imposante landhuizen.

Google ‘Koningspad’ en je belandt al snel op de Caminito del Rey, een wereldberoemd wandelpad van 7,7 kilometer door de El Chorro-kloof in het Spaanse Andalusië. Maar google je er een maatje bij en typ je ‘XL’ achter ‘Koningspad’, dan zit je in Friesland op een héél ander Koningspad.

Deze route meet in totaal 120 kilometer en is opgedeeld in 14 etappes. Hij voert langs de mooiste plekken in het stroomdal van het Koningsdiep. Vroeger was dit een enorme rivier die uitmondde in de voormalige Middelzee, nu is het nog slechts een beekje. De Boarn noemen de Friezen het Koningsdiep ook wel. Geen kloof, geen rotsen, geen 35 graden, maar wél heidevelden, veengebieden, weilanden, bossen, statige landhuizen en boerderijen op eeuwenoude terpjes.

De wandelknooppuntenroute Het Koningspad is pas in 2016 ontwikkeld, maar ademt desondanks een en al cultuurhistorie. Je doorkruist niet alleen een eeuwenoud landschap, maar passeert ook dorpjes als Akkrum, Aldeboarn – in de middeleeuwen de “hoofdstad” van het stroomdal –, Bakkeveen, Beetsterzwaag, Gorredijk en Oranjewoud.

Koninklijke allure

Wij kiezen voor etappe 13, een rondje Landgoed Oranjewoud. Deze wandeling is volgens de routebeschrijvingen van ‘koninklijke allure’. Vroeger kwam de adel graag op deze plek om er de zomers door te brengen en bij te komen van de dagelijkse drukte in de stinkende stad. Het bezit van een buitenplaats verhoogde bovendien hun status. ‘Rijk aan wonderlijke bekoring. Een pronkzaal, de feestzaal van Friesland’, zo ervoer de adel deze plek. De landgoederen, tuinen en bijbehorende fraaie villa’s in Oranjewoud getuigen nog van hun aanwezigheid.

Prinses Albertina Agnes van Nassau, weduwe van de Friese stadhouder Willem Frederik van Nassau, was één van hen. Zij verwierf het Oranjewoud in 1676 om er een buitenverblijf te creëren.

Het landgoed lag dicht bij de belangrijkste handelsweg tussen Leeuwarden en de rest van Nederland, maar was toch ver genoeg van het Stadhouderlijk Hof, om zich er in alle rust terug te trekken. Prinses Albertina noemde het landgoed Oranjewoud.

Blauw bloed of niet, de hedendaagse stedeling zal op een doordeweekse morgen dezelfde weldadige rust ervaren. Alleen de vogels laten opgewekt van zich horen. In de lente- en zomermaanden, als alles in bloei staat en het gebladerte vol en groen is, zal de betovering nog groter zijn.

Verder lezen

Meer lezen? Het volledige verhaal over het Koningspad verscheen in Noorderland 2024-4. Deze voorjaarseditie is te koop via onze webshop en ligt tot 14 mei 2024 in winkels in heel Nederland. Voor deze editie bezochten we de Dekema State in Friesland, maakten we heerlijke voorjaarsrecepten en volgden we de Aspergeroute in Groningen. Haal dit nummer snel in huis!