Tekst: Marloes de Moor | Fotografie: Tjeerd Visser
Fryske dúmkes, oranjekoek, sûkerbôle; alom bekend. Maar Friese "ierdbeien"? Je vindt ze bij de enige aardbeienkwekerij van heel Friesland: Fryske Strawberries in Berlikum. Marlies en René bestieren hier sinds twee jaar hun familiebedrijf. Ze leveren verse aardbeien aan lokale supermarkten en bakkers, én aan iedereen die er neerstrijkt en een bakje aardbeien uit de altijd gevulde automaat haalt.
Er mag dan een forse noordoostenwind over de polders van Waadhoeke blazen, op het erf van aardbeienkwekerij Fryske Strawberries schijnt een krachtige zon. In de beschutting van het houten winkeltje aan de voorzijde is het op deze nazomerdag warm.
Met een zwierige bocht draait een man met zonnehoedje het terrein op. Hij parkeert zijn fiets en verdwijnt in het houten huisje dat een aardbeienautomaat herbergt. Binnen zoemt de koeling en brandt het tl-licht. Het is er aangenaam koel.
Langs de muur lonken in verlichte vakjes tientallen bakjes felrode aardbeien, zo van de plant. Ze lijken te vragen om een gezellige picknick in de Friese velden. Weer eens wat anders dan een frikandel of bamischijf! Actie! 2 voor €6 euro, vertelt een aanplakbiljet erboven.
Eigenaar René van Wingerden (36) heeft de vakjes zojuist weer bij gevuld. De man met het zonnehoedje slaat z’n slag en fietst tegen de wind in weer huiswaarts. Dagelijks komen trouwe klanten of toeristen langs om een paar doosjes te halen, want verser dan hier kun je ze haast niet krijgen.
Niet te rood in de kas
‘We spraken laatst mensen uit het Friese dorpje Minnertsga die hier nooit eerder waren geweest. Nu ze Fryske Strawberries ontdekt hebben, kopen ze hun aardbeien niet meer in de supermarkt, maar bij óns. Dat is een mooi compliment,’ vertelt Marlies van Wingerden-van Overbeek (34) trots.
Ze heeft vanmorgen nog met René zitten dubben over de kleine aardbeitjes. ‘Wat doen we? Plukken we de kleintjes of laten we ze zitten?’, vroegen ze zich af. ‘Je moet dan bepalen of ze in klasse 2 komen of niet. In klasse 1 zitten de mooiste; in klasse 2 komen aardbeien die licht misvormd of te klein, maar nog prima te eten zijn.
‘Op zo’n moment had ik even met mijn vader willen overleggen. Nog vaak hoor ik ‘m in mijn achterhoofd. “Zorg dat het niet te rood ziet!,” zei hij vaak. Daar worden veel aardbeienkwekers zenuwachtig van: te veel rood betekent dat er gauw geplukt moet worden,’ legt Marlies uit.
‘"Goed kijken en bijblijven,” dat gaf hij ook mee,’ vult René aan. ‘Pas als je zelf een keer mee plukt, kun je beoordelen of iemand het snel genoeg doet. Door veel op de werkvloer rond te kijken, houd je feeling met het vak. In principe kun je vrijwel alles digitaal regelen vanuit kantoor, maar er vaak zelf bij zijn is beter. Elke ochtend maken we daarom eerst een rondje langs de kassen en stellingen.’
Marlies en René zijn sinds vorig jaar eigenaar van aardbeienkwekerij Fryske Strawberries in Berlikum, de enige in Friesland. Het bedrijf telt 1,8 hectare aardbeien in de kas, 1,5 hectare onder tunnels en 1,5 hectare op stellingen.
Lees meer
Verder lezen? Het volledige verhaal over deze aardbeienkwekerij in Friesland in Noorderland 2023-6. Deze editie is nu te koop via onze webshop en ligt nog tot 3 oktober 2023 in de winkels. In dit nummer spraken we met politicus Lutz Jacobi, bezochten we het Paradijs van Drenthe en proefden we whisky uit 't noorden. Dit – en nog veel meer – lees je nu in de nieuwste Noorderland-editie!