Terug van weggeweest: de otter

Tekst: Kees Boele | Foto: iStock

Een “Fryske panda”, zo wordt de otter ook weleens genoemd. Bejaagd, verdronken of gesneuveld in het alsmaar drukkere verkeer en uiteindelijk uitgestorven. Vissers moesten er niets van hebben, maar natuurbeschermers hebben doorgezet en de “Friese panda” weer een nieuwe kans gegeven. Nu is de otter met veel hulp weer terug in Noord-Nederland.

Elke natuurfilm waarin otters een hoofdrol krijgen mag rekenen op enorme waardering van het grote publiek. Grote ronde ogen, een wat sullige blik en een prachtige vacht geven het dier een bijna aaibaar voorkomen.

Maar het blijft natuurlijk wel een roofdier dat ook nog eens nauwelijks zichtbaar is. Rust, ruimte en veel zoet water staan bij de otter op de gedeelde eerste plaats. En omdat het vooral een nachtdier is, blijft de kans om ooit een glimp op te vangen van dit prachtige beest erg klein.

Daar komt nog bij dat na eeuwenlange vervolging elke otter heel goed weet dat die tweebenige, en vaak lawaaiige mensen weinig goeds betekenen. Vissers zagen in hem een geduchte concurrent en jagers kregen visioenen van een rijkgevulde portemonnee als dat pelsje eens verkocht zou kunnen worden. En toen die landrotten ook nog eens zijn leefmilieu steeds kleiner maakten, was elk sprankje liefde tussen mens en otter wel verdwenen.

Otter in Noord-Nederland

Hoewel ze een totaal ander jachtgebied hebben, zijn otters toch echte marters die op hun beurt weer thuishoren in de hondentak van de roofdieren. De wezel en hermelijn zijn neven en nichten; vossen en wolven meer een soort van achterooms. En katten? Tja, daar hebben ze toch echt miljoenen jaren geleden afscheid van genomen.

Mannelijke otters worden een stuk groter en zwaarder dan de dames: met de staart meegerekend komt hun lengte op ongeveer 150 cm, en dat bij een gewicht van ruim 10 kilo. Vrouwtjes zijn soms maar half zo lang en wegen bijna nooit meer dan 7 kilo. Beide geslachten hebben een langharige bovenvacht die ervoor zorgt dat de dikke ondervacht een isolerende luchtlaag kan vasthouden. Zo kunnen ze zelfs met winterse temperaturen blijven jagen.

Otters zijn geen bouwers, want waarom zou je een nest maken als er overal wel plekken zijn waar je onder of in kunt kruipen? Familiefeestjes zijn ook al niet hun ding, dus veel ruimte hebben otters niet nodig. Zodra het tijd wordt om jongen te krijgen, wordt er wel een wat groter hol gezocht maar ook dat is maar voor even. Tijdens hun prille jeugd wordt het kroost regelmatig door moeders verhuisd naar een ander hol dat mogelijk net wat ruimer, rustiger of droger is.

Meer lezen

Verder lezen? Het volledige verhaal over otters verscheen in Noorderland 2023-2. Deze editie is nu te koop via onze webshop en ligt tot 4 april 2023 in de winkels. In deze editie gaan we ’terug naar toen’: we overnachten het oude Seinhuisje op Terschelling, gaan langs bij Professor Pannenkoek in Orvelte en bezoeken het bekende “vlechtdorp” Noordwolde. Dit – en nog veel meer – lees je nu in Noorderland.