De grond beeft, de Groningers zijn boos. Huiseigenaren die al jaren worstelen met autoriteiten zijn moe gebeukt, murw gestreden en gestrest. Maar dat er naast de misère van schade en schande ook het nodige aan sightseeing aanwezig is in het hart van dat aardbevingsgebied, bewijzen de attractieve routes van de Groninger Bodem Beweging. Noorderland gaf een rondje gas en “scheurde” langs de twee gezichten van Noord-Groningen.
Zomerluchten drijven met een gepaste loomheid over het Hoge Land. Geen spoor van haast in dit landschap van weidse verten met z’n montere wierdendorpjes, roodbakstenen behuizing, akkers vol zacht wuivend graan en aardappelvelden tot zover het oog reikt. Altijd wel ergens een kerktoren of fraai gerestaureerde molen te bespeuren, die als bakens op de route met je meereizen.
Rondje gas geven
De Groninger Bodem Beweging (GBB) maakte van de nood een deugd en stelde onder de pakkende titel “Scheuren door Groningen” een auto-, fiets- én wandelroute samen. Alle drie koersen ze dwars door het beruchte aardbevingsgebied. Leuk en leerzaam, zou je kunnen zeggen, want onderweg ontdek je niet alleen veel over de penibele situatie voor bewoners van het door bevingen geteisterde Groninger land, je maakt ook kennis met schilderachtige dorpjes die een rits aan monumenten herbergen, historische kerken, prachtige vergezichten. Het is niet allemaal kommer en kwel onderweg; op ludieke wijze rijgt de GBB aardige bezienswaardigheden en gas gerelateerde tragiek aaneen. “Rondje gas geven” is de autotocht van bijna 120 kilometer die start en eindigt aan de Rijksweg, vanaf de ring Groningen.
Rijksmonument versterkt
Gaslocatie de Pauwen is de eerste stop, een put van de NAM die tot het Loppersumcluster behoort en voor sloop op de rol staat. Tot 2018 werd hier aardgas uit de diepe ondergrond gewonnen. Bij Ten Post vind je de tweede gaswinlocatie én de opvallende leegte die een door schade gesloopt woonhuis uit 1915 achterliet. Ook dingen die je niet meer ziet kunnen kennelijk tot de verbeelding spreken. Een stuk blijmoediger raken we van de bouwactiviteit naast de rotonde op de N360 bij Garrelsweer. Het rijksmonument “Wester Enzelens” dat als gevolg van vocht, schimmels en honderden scheuren in de gevel jarenlang onbewoonbaar was verklaard, wordt versterkt. En hoe. De fundering van de dwarshuisboerderij uit 1883 wordt zodanig aangepast dat die ook nieuwe schokken op kan vangen. Het geduld van de bewoners is danig op de proef gesteld; het gezin bivakkeerde enkele jaren in een container op eigen erf en later in een wisselwoning, maar kan straks eindelijk weer écht naar huis.
In de meest recente krant van de Groninger Bodem Beweging (GBB), die huis-aan-huis wordt verspreid in het aardbevingsgebied, schetst voorzitter Jelle van der Knoop een zwart scenario: ‘Een schatting van 15 jaar voor de voltooiing van de versterking is niet onrealistisch. Het betekent dat honderden, misschien duizenden mensen nog tien jaar of langer moeten wachten tot hun huis is versterkt en ze eindelijk weer door kunnen gaan met hun eigen leven. Dit kan niet. Het beeld van een uitzichtloze situatie voor veel Groningers doemt op. Wat een verdediging tegen de dreiging van aardbevingen had moeten zijn, is verworden tot een last die veel Groningers jaren met zich mee moeten dragen.’
Verder lezen? Het volledige verhaal verscheen in Noorderland 2021-6. Dit nummer is nu te koop in de winkel en onze webshop.
Bron: Jolanda de Kruyf | Beeld: Groninger Bodem Beweging
