Vrij als een vogel in de Greidhoeke

Slootkanten die geel zien van boterbloemen. Natte greppels en grazige arealen waarboven wolken overdrijven. Waterlopen die sporen door het landschap trekken en plas-dras waar je het gekwetter van duizenden vogels hoort. De Greidhoeke grossiert in van die oer-Hollandse taferelen. Een plek die ultieme vrijheid ademt. Al is die vrijheid wel kwetsbaar.

Laten we het maar niet mooier maken dan het is: volgens de kenners is het slecht gesteld met de weidevogels in ons land. Belangrijkste oorzaak is het verlies van leefgebied door het verdwijnen van bloemen, kruiden en insecten en oprukkende menselijke activiteit. En dan doen “we” het in Noord-Nederland nog niet eens zo slecht: recente tellingen van Natuurmonumenten tonen aan dat de Friese weidevogelgebieden in de Greidhoeke “overwegend positief” scoren. Dat neemt niet weg dat de aantallen broedparen van The Big Four (dat zijn grutto, kievit, scholekster en tureluur) teruglopen of – in het gunstigste geval – gelijk blijven. En dat is een zeer zorgelijke trend, vertelt boswachter Hanneke Wijnja van Natuurmonumenten.

Weidevogelparadijzen
De Greidhoeke is een bijzonder stukje Friesland. Eeuwenoud cultuurlandschap, ingeklemd tussen Leeuwarden, Franeker, Bolsward en Sneek én gezegend met een handvol weidevogelparadijzen. Met dank aan de drie, door Natuurmonumenten en pachtende boeren gezamenlijk beheerde vogelreservaten Skrok, Skrins en de Lionserpolder. ‘Een landschap waar van oudsher al wordt geboerd vanwege de rijke grond in de Greidhoeke, die de terugtrekkende zee er achterliet. De weidevogels kwamen op dit kleinschalige agrarische boerenland af en voelden zich er thuis,’ zegt Hanneke Wijnja. Een kwestie van balans zoeken dus. ‘Maar de realiteit is dat er de laatste 50 jaar steeds meer intensief agrarisch landschap kwam, en steeds minder leefruimte voor weidevogels.’

Meer lezen? Dit verhaal over de Greidhoeke verscheen in Noorderland 2020-3. Je bestelt dit nummer hier.