Holtingerveld: op pad door Pompeï van het noorden

Tekst: Jolanda de Kruyf | Fotografie: Marketing Drenthe

In het Holtingerveld wemelt het van verhalen. Sterke, waargebeurde verhalen die zowel boven- als ondergronds nog altijd een boekje opendoen over dit door tijd geboetseerde oerlandschap. Land dat zich letterlijk laat lézen, als je er tenminste oog voor hebt. De magie van dit stukje Drenthe is tastbaar dankzij hunebedden, sporen uit de ijstijd én de Tweede Wereldoorlog. Pluk van alles een beetje mee en luister naar flarden in de wind die je bij vlagen weten te verrassen.

Het is niet bepaald een kuitenbijter. Meer vals plat. Toch is het bij de klim van de 15 meter hoge Havelterberg – samen met de Hondsrug de steilste berg van Drenthe – soms uitkijken waar je je passen zet. Een labyrint van boomwortels vormt een fijn vertakt stelsel van traptreden onder onze voeten. Hoeveel dikke wandelschoenen, soldatenkistjes, open sandalen en blote tenen hebben hier in die duizenden jaren hun afdruk al gezet? Hoeveel mensen gingen ons voor in de tijd? Het is een gedachte die in de lucht blijft hangen op de Flardenroute in het Holtingerveld. In de verte voert het voor deze streek vertrouwde, staccato geluid van losse flodders de wandelaar in één ruk terug naar het hier en nu. Luid en duidelijk het wapentuig van militairen op bivak. Geen échte oorlog gelukkig, alleen de flarden ervan.

Havelterberg als pronkjuweel

Geheimen kent dit stukje Zuidwest-Drenthe nauwelijks meer, zou je veronderstellen. Spoorzoeken is hier geen kunst: het gebied ligt al met aanwijzingen bezaaid. De unieke ontstaansgeschiedenis van het door kruiend ijs gevormde landschap is nergens meer zo goed zichtbaar als hier, rondom de Havelterberg. Die berg is hét pronkjuweel van het Holtingerveld, officieel aangewezen als Aardkundig Monument en onderdeel van een langgerekt stuwwalcomplex uit de voorlaatste ijstijd, dat van 180.000 tot 130.000 jaar geleden dateert. IJs vormde hier de vroegste contouren. Honderden meters dikke gletsjertongen uit Scandinavië stuwden de grond op richting onze contreien, van Texel tot in Duitsland. Immense zwerfkeien bleven onderweg liggen en onder de dikke ijskap werden zand en stenen verpulverd tot keileem. Het is aan dát vruchtbare bodemmengsel te danken dat de plantengroei floreert en zo opvallend gevarieerd is op de Havelterberg. Aardig weetje: hier komen de meest bijzondere plantensoorten per vierkante kilometer in heel Drenthe voor.

Meer lezen

Verder lezen? Het volledige verhaal over het Holtingerveld verscheen in Noorderland 2022-8. Dit nummer is nu te koop in de winkel en in onze online webshop. In dit nummer zetten we Groninger vrouwen in de spotlights, somden we leuke cadeautjes uit het noorden op en ontdekten we landgoed De Slotplaats in Friesland. Dit – en nog veel meer! – lees je nu in onze nieuwe editie.