Tekst Marloes de Moor | Fotografie Monique Kampen, iStock
Voor een sprookjesbos hoef je niet naar de Efteling. Pure magie ervaar je al in alle stilte op Landgoed De Slotplaats in het Friese dorp Bakkeveen.
“Stille getuige” noemen de Friezen ‘m, de indrukwekkende beuk aan de laan Baekendyk op De Slotplaats in Bakkeveen. Grote trossen wortels houden hem al sinds 1750 op zijn plaats. Als ranke vingers grijpen ze in het roestige bladerdek. Meterslange takken waaieren in kronkels uit naar de kroon.
Aan diezelfde Baekendyk staan nog vier andere eeuwenoude beuken – “veteranen” – met sprookjesachtige knoesten en holtes waarin je met wat fantasie een oog, een kinderhoofdje of een mythisch dier zou kunnen herkennen. Op de achtergrond, als lakeien in het gelid, rijen Douglassparren. Laag, gefilterd herfstlicht tussen de stammen. De stilte is er zo diep dat je opschrikt van een krakende tak, een windvlaag door de bladeren, het zachte plofje van een vallende eikel.
Eeuwenoude beuken
Deze herfstdag krijgt het landgoed bezoek van Natuurmonumenten-boswachters Jan Willem Zwart en Hans Oosterhaven. Dit duo draagt zorg voor het bosgebied van Landgoed De Slotplaats, dat sinds 1997 eigendom is van Natuurmonumenten.
Hans en Jan Willem lopen voor minstens de 100ste keer over de Baekendyk, maar nog altijd wekken de hoogbejaarde beuken hun ontzag. Mensen lopen er soms gedachteloos aan voorbij, al zal dat mogelijk veranderen sinds de beuk dit jaar genomineerd werd voor Boom van het Jaar. ‘Weet je dat je zojuist langs de mooiste boom van Nederland bent gelopen?’ zegt Jan Willem dan tegen de voorbijkomende wandelaars. ‘Soms reageren ze heel verrast en blijkt dat ze hem nooit eerder hebben gezien. Ineens letten ze erop.’
Mystieke plek
Het landgoed is van oorsprong een productiebos. Natuurmonumenten vormt het geleidelijk om tot een meer gevarieerd natuurbos, waarin allerlei soorten inheemse loofbomen en planten groeien. Om die verandering mogelijk te maken is bijvoorbeeld de natuurlijke waterhuishouding hersteld. In sloten en greppels zijn dammen aangelegd om de waterstand te verhogen. Hierdoor staat er weer meer water in de poelen en keren planten als dopheide en zonnedauw terug.
’s Morgens vroeg tref je rond de poel een poëtisch landschap: bedauwd gras, mistflarden boven het zwarte water, een ster van bleke zonnestralen, onaangeroerd spinrag. Hoog in de lucht een v-formatie gakkende ganzen. ‘In de zomer, als het ’s morgens vroeg warm en heiig is, kan het hier heel stil en mystiek zijn. Plotseling hoor je de dodaars op het water met dat mooie indringende geluid,’ vertelt Hans.
Meer lezen
Verder lezen? Het volledige verhaal over De Slotplaats verscheen in Noorderland 2022-8. Dit nummer is nu te koop in de winkel en in onze online webshop. In dit nummer zetten we Groninger vrouwen in de spotlights, somden we leuke cadeautjes uit het noorden op en ontdekten we het Holtingerveld in Drenthe. Dit – en nog veel meer! – lees je nu in onze nieuwe editie.