Tekst: Kees Boele | Fotografie: Adobe Stock
Zwammen zijn essentieel voor de natuur: ze ruimen namelijk het bos op. Nuttige helpers dus, maar door hun verborgen leven blijven het soms mysterieuze wezens. Huisbioloog Kees Boele vertelt je in deze paddenstoelengids welke soorten je onderweg kunt spotten.
De grote parasolzwam
Hoewel door verzuring en vermesting veel paddenstoelensoorten moeite hebben om hun kopje boven water te houden, gaat het wel goed met de grote parasolzwam. In Noord-Nederland is deze soort vooral op de Waddeneilanden, in de Groningse regio Westerwolde en in de provincie Drenthe te vinden.
Hartverwarmend recept: romige paddenstoelensoep met truffel
Een bijzonder kenmerk van de grote parasolzwam is dat ze heel groot kan worden: 20 centimeter hoog is zeker geen uitzondering. En bij de écht grote exemplaren is de hoed soms zelfs groter dan een gemiddeld ontbijtbord. Deze zwam heeft een bruine kleur en is voorzien van een grote, wat loshangende witte ring. Daaraan is deze paddenstoel gemakkelijk te herkennen.
Cantharellen
Iedereen kent de naam wel, maar wie heeft ooit zelf cantharellen, ook wel hanekammen of dooierzwammen genoemd, gevonden en geplukt? En als het antwoord bevestigend is, bestaat er een redelijke kans dat dat inmiddels lang geleden is. Ze verdwenen namelijk plotseling, en dat ligt voornamelijk aan luchtvervuiling. Veel paddenstoelen zijn namelijk uiterst zeldzaam geraakt als gevolg van verzuring van de bovenste bodemlaag.
Mocht je ze alsnog in het wild tegenkomen, dan zijn cantharellen gemakkelijk te herkennen: ze zijn oranje en hebben plooien onder hun hoed. Ze groeien vaak in de buurt van eiken-, beuken- en berkenbomen.
Gele trilzwam
Een van de meest vreemde zwammen in ons land is de gele trilzwam. Pas in de late herfst, maar vooral in de winter, komt deze tevoorschijn. Niet keurig met een steeltje en hoed, maar als een gelobde “klodder” om eikentakken. Na een stevige windvlaag kan de bosbodem helemaal bezaaid liggen met deze snel verblekende knalgele trillers.
Overigens heeft deze paddenstoel niks met eiken te maken, ondanks dat ze wel op eikentakken groeit. Het gaat ‘m vooral om de paarse korstzwam die als een parasiet op die takken kan groeien. Feitelijk is het dus een parasiet óp een parasiet.
Bekijk de complete paddenstoelengids
Meer lezen? De volledige paddenstoelengids verscheen in Noorderland 2023-7. Deze editie is nu te koop via onze webshop en ligt nog tot 14 november 2023 in de winkels. In dit nummer lopen we in de voetsporen van Van Gogh en bezoeken we het sprookjesachtige landgoed van de Fraeylemaborg. Daarnaast gaan we aan de slag met heerlijke herfstrecepten. Dit – en nog veel meer – lees je nu in onze nieuwste editie!
