Winter op Vlieland

De toerist is meer dan welkom op gastvrij Vlieland. Toch trekt ook een zucht van verlichting door de gloppen van de Dorpsstraat als die grote hausse na het hoogseizoen weer heeft ingescheept en naar huis is.

Dit artikel verscheen in Noorderland 2015-8.

Tekst: Karlijn Noordhof | Fotografie: Marjet van veelen, Marijke Hesseling, geinterviewden, VVV Vlieland

De toerist is meer dan welkom op gastvrij Vlieland. Toch trekt ook een zucht van verlichting door de gloppen van de Dorpsstraat als die grote hausse na het hoogseizoen weer heeft ingescheept en naar huis is. Want als het kwik daalt, komt Vlieland op adem. In de wintermaanden transformeert het Friese Waddeneiland van druk vakantiedorp in een oase van serene rust waar alleen de wind en de zee van zich laten horen. Drie eilanders vertellen over hun stille winters op Vlieland. 

Jaap Hamstra
Leeftijd: 45  Werk: restauranteigenaar

De deuren van Havenpaviljoen De Dining zijn vanaf november een tijd gesloten. In de winter zijn er simpel gezegd te weinig gasten op het eiland om de plekken in het restaurant mee te vullen. Maar in het hoogseizoen werk ik mij juist een slag in de rondte. Ik ben dan voortdurend met mijn werk bezig zodat we voldoende verdienen om in de winter een paar maanden vrij te kunnen zijn. Vanaf het moment dat de deuren dichtgaan moet ik eerst echt afkicken. Ik kom dan haast in een dal terecht: je gaat opeens van superdruk naar complete rust. Die overgang is voor een bezige bij zoals ik echt wennen. Op mijn eerste vrije dagen lig ik echt op de bank bij te komen.

Gelukkig heb ik in de wintermaanden eindelijk weer meer tijd voor mijzelf, mijn vrienden en familie en natuurlijk voor mijn kinderen. Zo ga ik in de winter veel vaker naar het vaste land om hun zwemwedstrijden te bezoeken. Of ik ga naar voetbalwedstrijden van SC Cambuur. Heerlijk, die ontspanning waar ik de zomermaanden amper tijd voor heb.
Maar toch is de winter een tweestrijd voor mij. Mijn lichaam wil na een drukke zomer rust, maar mijn hoofd draait juist overuren met alle dingen die ik nog wil doen. Zo kan ik het niet laten om in de wintermaanden in het restaurant wat bij te klussen. De tafels worden geschuurd, de muren krijgen een nieuw likje verf en andere achterstallige klusjes worden gedaan. Het is belangrijk om als zaak te vernieuwen en daar maak ik in mijn vrije maanden tijd voor. Ik zoek nieuw personeel en doe inspiratie voor een nieuwe menukaart op. In de winter ben ik mij dus eigenlijk al aan het voorbereiden op de drukke zomer die weer gaat komen.

Gelukkig is Vlieland in de winter de ideale plek om mijn rust te pakken en van de vrije tijd te genieten. In het weekend is er een enkele toerist op het eiland te vinden, maar doordeweeks is het bijna uitgestorven. Ik pak dan graag de racefiets uit de schuur en cross het hele eiland over. De paden zijn dan helemaal leeg, er is geen toerist op de fiets te zien. In de winter kan ik eindeloos in een rap tempo doortrappen zonder dat ik iemand tegen kom. Dan kijk ik om mij heen en denk: wat een prachtige weelde is het toch. 

Jan Roelof Witting
Leeftijd: 53  Werk: Rijkswaterstaat

Of de toeristen óók in de winter naar Vlieland moeten komen? Heel eerlijk: liever niet. Tijdens de wintermaanden hebben we de plek eindelijk weer even voor onszelf. Het eiland is dan van de bewoners, en niet meer van de gasten. De rust is teruggekeerd en dat hebben Vlieland en de bewoners na een drukke periode wel verdiend.
Voor mijn werk bij Rijkswaterstaat maak ik inspectierondes op het eiland. Ik houd de kustlijn en duinen in de gaten en ik kijk of iets onderhoud nodig heeft. In het hoogseizoen ben ik tijdens mijn inspectieronde veel langer onderweg. Toeristen vieren dan op Vlieland vakantie en zijn in een feestelijke stemming. Daardoor zijn ze vaak iets vrijer dan normaal. Wij als bewoners moeten daar rekening mee houden, bijvoorbeeld met uitgelaten kinderen of fietsers.

In de winter voelt het meer als “onze” tijd. Wanneer de laatste toeristen vertrokken zijn, merk je dat de saamhorigheid onder de bewoners groter wordt. De dagen zijn korter, het wordt sneller donker en men trekt meer naar elkaar toe. Je ziet ook dat het verenigingsleven weer wordt opgepakt. Iedereen heeft namelijk na een druk hoogseizoen meer tijd voor elkaar en voor zichzelf. Zo zit ik in de gemeenteraad van Vlieland en hebben we in de wintermaanden veel meer tijd voor vergaderingen en andere bijeenkomsten, zowel op het eiland zelf als aan de vaste wal. 
In tegenstelling tot veel andere eilandbewoners, die vaak een eigen zaak hebben, gaan mijn werkzaamheden in de winter gewoon door. Als ik tijdens mijn dagelijkse inspectie op het eiland rondloop, kom ik vaak niemand tegen en lijkt het net of ik helemaal alleen op de wereld ben. De winter vind ik daarom ook het fijnste seizoen: er heerst een complete rust en ik kan optimaal genieten van de prachtige natuur. Zoals de stuivende duinen of de onvoorspelbare zee. Daar ben ik in de winter ook veel te vinden omdat ik voor mijn werk de waterstanden in de gaten moet houden.

Een ander prachtig plekje in de winter is de Vliehors: een uitgestrekt natuurgebied op de westpunt van Vlieland. Het is een kilometers lang strand waar niemand komt. Alleen het stuivende zand, de geluiden van de zee en de harde wind zijn de hoofdrolspelers van de Vliehors.  

Nel Hopman
Leeftijd: 50  Werk: winkelier 

Rustig: het klinkt een beetje oubollig, maar ik kan de winterse sfeer op Vlieland niet beter omschrijven. In de wintermaanden heerst er een serene kalmte op het eiland. Het is een heel andere beleving dan in de zomer. De toeristen zijn weg, je bent los van alle drukte en er zijn geen prikkels meer. Ik moet er niet aan denken om in de Randstad te wonen waar je het hele jaar door in de hectiek zit. Al die drukte en lange files. Nee, geef mij maar de prachtige natuur, de heerlijke geur van het wad en het echte eilandleven. De enkele toerist die hier in de winter komt, klaagt wel eens over het slechte weer en dat er niet veel te doen is op het eiland. Ik denk dan bij mijzelf: misschien kun je dan beter naar Spanje gaan. Voor degenen die zich wel willen overgeven aan de rust en stilte is Vlieland de ideale bestemming. Een plek die echt mijn thuis geworden is. Zo groot is mijn liefde voor Vlieland. 

Op het eiland run ik al meer dan tien jaar de kledingwinkel Vlieland Maritiem. Op een mooie zomerdag zie ik honderden klanten en maak ik samen met mijn personeel heel wat uren. In de winter kan het best zo zijn dat ik urenlang niemand zie en dat het aantal klanten op een dag op één hand te tellen is. In het weekend druppelt er nog wel eens een wandelaar of natuurliefhebber binnen. Maar doordeweeks is het vooral erg rustig. Hierdoor ben ik in de winter wat minder strak met de openingstijden. In de ochtend doe ik de deuren open en werk ik vaak tot het middaguur. Soms ga ik na de pauze weer open; soms ook niet. Die vrijheid die ik dan heb, is heerlijk. Dan besluit ik bijvoorbeeld om spontaan een dagje in Amsterdam te winkelen of plan ik een gezellig etentje met vrienden. Uitjes waar ik in de zomer nauwelijks aan toe kom.

Maar het belangrijkste: ik heb eindelijk meer tijd voor mijn kinderen. In de zomers vieren de kinderen hier vakantie. Maar in de wintermaanden zijn niet alleen de toeristen weg, ook de kinderen zijn niet op het eiland; zij verblijven op het vaste land. Ze gaan in Harlingen naar de middelbare school omdat er op het eiland alleen een vmbo-school is. Eén dag in de week ga ik ook naar Harlingen. Samen met andere ouders hebben we een huis gehuurd en om de beurt trekken we daar in en zorgen we voor elkaars kinderen om zo zoveel mogelijk tijd met ze door te brengen.
Daarnaast vind ik het heerlijk om in de winter op het lege strand of in het stille bos van Vlieland paard te rijden. Ook al is het steenkoud, het gevoel van vrijheid en ruimte is onbetaalbaar. 

Laatste nieuws