Kijken, kopen, plukken op de perenveiling in Ruinerwold: een vaste traditie

Heerlijk oord

Met de herfst keert het geduld terug in de keuken: stoven, langzaam op een laag vuurtje. Wie dol is op stoofpeertjes én houdt van lokale ingrediënten, vindt in Ruinerwold een heerlijk oord. Niemand weet hoeveel perenbomen er nu precies aan de Dokter Larijweg staan: 1200, 1300, 1311 zelfs, dat zijn getallen die de ronde doen. Het zijn er in ieder geval véél. Maar, opgelet: de peertjes hangen er niet zomaar voor het grijpen. In Ruinerwold zijn ze voor de eerlijke kopers, op de jaarlijkse stoofperenveiling.

100 jaar geleden werden de eerste boompjes aangeplant. Het idee kwam van een gemeenteraadslid, dat zich had laten adviseren door een tuinarchitect. Geen iepen, geen populieren, maar perenbomen moesten er komen. In enkele andere gemeenten verfraaiden die ook al het straatbeeld. En zo gingen, onder leiding van de tuinbouwschool in Frederiksoord, in het voorjaar van 1925 de eerste perenboompjes de grond in. Vier jaar later droegen de bomen voor het eerst vruchten, nog een jaar later volgde de eerste perenverkoop. Een lokale traditie was ontkiemd.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Oude boerenerven

De perenbomen horen bij het dorpsgezicht en bij de verbondenheid van Ruinerwolders met hun omgeving. Inwoner Jeene Keizer vertelt meteen over de ‘mooie’ Dokter Larijweg, met de oude boerenerven. Al in de 12de eeuw begonnen de veenontginningen rond het dorp, in de 19de eeuw kwam er een tweede lint aan bebouwing bij. Dit dubbele lint, in een karakteristiek “slagenlandschap” van langgerekte kavels, vormt nog altijd het dorpsbeeld.

Ook de perenbomen geven een zekere glans. Jeene: ‘In de bloesemtijd is het net goud, als je ’s avonds tegen de schemering rondfietst. Maar ook in de nazomer, als de peertjes rood en geel kleuren, is het er prachtig.’ Toch willen Ruinerwolders van een beschermd dorpsgezicht niks weten: dat zou het mooie plaatje maar op slot zetten en er een museum van maken. Liever spannen bewoners zich samen in om het uiterlijk van het dorp, en de gemeenschapszin, in ere te houden. 

Stoofperenveiling

De stoofperenveiling is daar ook een uiting van. De lange weg wordt tijdens de veiling opgedeeld in percelen – bestaand uit één boom, of enkele kleine bomen bij elkaar – die per bod worden verkocht. Een veilingmeester leidt alles in goede banen. De kopers hebben vervolgens de hele dag om de peren uit “hun” boom te plukken en daarmee hun aangeschafte oogst zelf binnen te halen. Na middernacht vervalt de koop en dus het plukrecht.

De 68-jarige Jeene herinnert zich de perenveiling uit zijn jeugd, toen hij als kind aan de Dokter Larijweg woonde. Een happening was het destijds al, vertelt hij, met tientallen mensen uit de buurt. Inmiddels zijn dat er enkele honderden, als je het aan betrokkenen vraagt, en niet meer alleen uit de buurt.

Dat laatste is meteen een zorg: hoe blijft het nog leuk, met een intieme dorpssfeer? ‘De traditie houdt ook in dat we dorpsgenoten een perceel voor hun eigen woning “gunnen”, die maken we voor elkaar niet te duur. Dat is een gentleman’s agreement. Maar publiek van buiten het dorp weet natuurlijk niet wie op welk erf woont,’ zegt Jeene. Zelf kwam hij als volwassene weer op de boerderij te wonen waar hij is geboren, inmiddels wonen er alweer twee volgende generaties. ‘Het is een plek die al lang in onze familie is, met een verhaal. Dat geeft me een extra reden om zulke lokale kennis en gebruiken door te geven.’

Bekijk ook

Geniet dit najaar van Noorderland: onze nieuwste herfsteditie is nu te koop | Noorderland

Beleef de herfst met Noorderland: onze herfsteditie is nu verkrijgbaar in de winkels. Je bestelt deze nieuwe editie ook gemakkelijk online via onze webshop.

Meer lezen

Verder lezen? Het volledige verhaal vind je in onze herfsteditie, nu te koop in de winkels en online te bestellen via onze webshop. In deze editie volgden we onder andere de Walk of Grief, een nieuwe pelgrimstocht op Terschelling, en namen we een kijkje bij een Groningse pompoenboerderij. Verder liepen we een ochtendje mee met een herder in Drenthe en kregen we een voorproefje van een nieuw wandelevenement op Vlieland. Dit – en nog veel meer – lees je nu in ons nieuwste nummer.