Lifestylemagazine over Noord-Nederland

Eigenzinnige Elfstedenstad: 5 dingen die je nog niet wist over Hindeloopen

Hindeloopen hééft het. Een setting die schilderachtig en stoer tegelijk is. Monumentaal maar ook vol van leven. Gasten uit alle windstreken komen graag op ontdekkingsreis in dit Elfstedenstadje, dat formeel Fries is, maar toch vooral lekker eigenzinnig blijft.

Hindeloopen

1. Eigen taal en cultuur

Hindeloopen heeft een eigen dialect: het Hylpers, dat zo afwijkend is dat zelfs Friezen het soms niet begrijpen. De taal heeft meer verwantschap met het Duits, Engels en soms zelfs Noors en Zweeds. Dit komt doordat Hindeloopen eeuwenlang nauwe contacten onderhield met buitenlandse handelspartners overzee – veel meer dan met het Friese binnenland. Deze sterke handelsbanden en de geïsoleerde ligging maakten de ontwikkeling van een eigen taal en cultuur mogelijk. Leestip: kriskras door het stadje vind je borden met (soms bekende) uitdrukkingen in de eigen taal, die een markant stukje Hindelooper geschiedenis illustreren.

Foto: Adobe Stock

2. De scheve kerktoren van Hindeloopen

Op de meeste kerktorens pronkt het bekende, goudkleurige haantje, maar niet in Hindeloopen. Daar siert een fluitschip de – overigens scheve! – toren van de Grote Kerk. Bijzonder detail: tijdens een kerkdienst in 1701 werd de toren getroffen door de bliksem, waardoor delen moesten worden afgebroken. Hoewel de torenspits later is hersteld, is de breuklijn nog altijd zichtbaar, wat de toren een karakteristiek scheef uiterlijk geeft.

Foto: Adobe Stock

3. Bruggen met "oorgaatjes"

Een uniek stukje Hindelooper erfgoed zijn de zogenaamde “oorgatbruggen”. Deze bruggen hadden een slim mechanisme met kleine openingen – oorgaatjes – waarmee schippers de brug zelfstandig een stukje konden openen en sluiten. Zo hoefden zij hun zeilen niet te strijken, wat op veel vrachtschepen niet eens mogelijk was. Verreweg de meeste oorgatbruggen zijn al uit het stadsbeeld verdwenen. De Wipbrug is nog een van de laatste exemplaren.

Foto: Adobe Stock

4. Bijzondere band met Amsterdam

De schippers van Hindeloopen hadden geen fysieke thuishaven, maar wél een eigen rede in Amsterdam. Van hieruit vertrokken de manschappen op hun vaak maandenlange tochten naar de Oostzee en keerden weer afgeladen vol terug. Het was lucratieve handel: ver over de landsgrenzen werden typisch Nederlandse producten verkocht, zoals jenever en wollen stoffen. Op de terugreis namen de Hindelooper schippers enorme voorraden hout mee, dat werd gebruikt voor huizenbouw en de meubelindustrie. De bijzondere band met de hoofdstad merk je er nog steeds: “Amsterdam” is een veelvoorkomende achternaam in Hindeloopen en het Friese stadje heeft zelfs een eigen – maar beduidend minder drukke – Kalverstraat. 

Foto: Adobe Stock

5. Een eigen stijl

In Amsterdam kwamen de kapiteins – en hun vrouwen – in aanraking met kostbare stoffen en voorwerpen die door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) werden aangevoerd. Mooie spullen voor thuis, met exotische motieven uit verre, vreemde oorden. De dames, die per beurtschip de Zuiderzee waren overgestoken om hun scheepsmannen uit te zwaaien of weer op te halen, waren gek op de kleurrijk gedecoreerde katoenen stoffen. Ze namen ze mee naar huis en maakten er de mooiste kledingstukken van. Zo ontwikkelden de Hindeloopers een eigen kledingstijl. Tip: die bloemrijke stoffen zijn nog steeds te koop in enkele winkeltjes in Hindeloopen.

Cultuur
  • Adobe Stock