Als vanouds, maar springlevend: de Grunneger Daans herleeft

'Geweldige tijd'

‘Zo gauw je de muziek hoort, weet je het weer. Dat vergeet je niet, want het was een geweldige tijd,’ vertelt Pia Vos enthousiast. Ze ziet het zo weer voor zich: hoe ze met haar man Mannus danste en zwierde op de meeslepende klanken van de accordeon. Zij met sloddermuts, een prachtige jurk en gouden oorijzers. Hij in driekwartsbroek met een authentieke zilveren ketting vol bedeltjes. Pia en Mannus maakten jarenlang deel uit van de Grunneger Daansers, een legendarische folkloristische dansgroep uit Zandeweer. ‘We traden overal op met oude dansen, zoals walsen en polka’s, in verzorgingstehuizen, borgen, op straat, bij activiteiten en internationale festivals.’

Danslessen in Wehe-den Hoorn

Sinds april nemen Pia en Mannus deel aan de nieuwe danslessen georganiseerd door museumborg Verhildersum. In het Kultuurhoes in Wehe-den Hoorn leren zo’n 30 deelnemers de basisprincipes van de Grunneger Daans van dansleraar Aeilko Muntenga, met accordeonbegeleiding van Harrie Jans.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Aeilko is blij met deze heropleving van de traditie: ‘De Grunneger Daansers zijn in 1956 ontstaan, na de oorlog. Mensen wilden weer iets gezelligs en feestelijks doen. Oude kostuums kwamen uit de kast, en de dansen van voor de Tweede Wereldoorlog werden opnieuw geleerd.’ 

Zelf werd Aeilko in 1975 als jonge twintiger lid van de groep. Net als toen worden ook nu nieuwelingen gekoppeld aan ervaren dansers. Evert Landman is zo’n begeleider. ‘Dansen verleer je niet, net als fietsen. Ik help de anderen graag op weg.’

Evert raakte al op jonge leeftijd gefascineerd door volksdansen en bezocht jarenlang het beroemde festival Op Roakeldais in Warffum. Hij deinde, danste en klapte mee. ‘Stijldansen was niets voor mij. Véél te stijf. Maar dit was één groot feest. Ik vond het zelfs zo leuk dat ik in 1981 lid werd van dansgroep De Boanopstekers in mijn woonplaats Baflo. Later sloot ik me aan bij de Grunneger Daansers. Er waren toen drie volksdansgroepen in Groningen, maar die zijn allemaal ter ziele gegaan. Sindsdien danste ik niet meer. Tot dit voorjaar.’

Wereldse allure van de Grunneger Daansers

Wie denkt dat Gronings volksdansen alleen een lokale aangelegenheid was, heeft het mis. De Grunneger Daansers traden op in heel Europa. ‘We hebben de hele wereld rondgedanst,’ zegt Pia trots.

Haar mooiste herinneringen bewaart ze aan het internationaal, folkloristisch dansfestival Op Roakeldais in Warffum, dat in 1966 ontstond ter ere van het tienjarig bestaan van de dansgroep. Het festival groeide uit tot een uitwisseling van culturen, compleet met gastgezinnen en bijzondere ontmoetingen – zoals die van een Groningse dame die in haar boerderij een Indiaanse danser ontving. Hij bracht in een mand twee slangen mee, die hoorden bij zijn show. Ze ontsnapten en belandden in haar woonhuis. Maar bang was de nuchtere Groningse niet, getuige een interview uit 2015 in het Dagblad van het Noorden: ‘Ze doen niets, zei die man, dus ik heb me er verder ook niet veel van aangetrokken.’

Dansers vanuit de hele wereld kwamen naar Op Roakeldais, dat in het Gronings iets betekent als “op goed geluk”. ‘De saamhorigheid was geweldig,’ herinnert Pia zich. ‘We hebben er vrienden aan overgehouden. Nog altijd hebben we contact met een dame uit Mexico die we daar leerden kennen. Je spreekt elkaars taal niet, maar met handen en voeten kom je ver.’ Ook Evert blikt met plezier terug op de buitenlandse reizen: ‘Ze hadden echt een “schoolreisjegevoel”. Ontzettend gezellig!’

Meer lezen

Verder lezen? Het volledige verhaal over de Groninger dans staat in de nieuwste tuinspecial van Noorderland. Deze editie is tot 23 juni 2025 te koop in de winkels en is ook gemakkelijk online te bestellen via onze eigen webshop. Voor deze editie spraken we met de tuinkunstenaar Theo Leijdekkers, somden we de leukste theetuinen van het noorden op en gingen we langs bij de "Luie Tuinman" in Drenthe. Dit – en nog veel meer – lees je nu in ons nieuwste nummer.