Lifestylemagazine over Noord-Nederland

Als je deze uitspraken kent, ben je een echte Fries

Friezen staan bekend om hun nuchtere aard, hun eigen taal en eigen manier van zeggen. Want ja, wie in Friesland is opgegroeid, weet dat één zin vaak genoeg is. Van een stevige skytmerakels tot een gezellig wat binne we moai fuort net: dit zijn tien uitspraken die elke rasechte Fries kent.

Fries

1. Bûter, brea en griene tsiis...

De bekendste Friese tongbreker. Voluit: Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries. Oftewel: boter, brood en groene kaas – wie dat niet kan zeggen, is geen echte Fries. Een vrolijke test voor wie denkt de taal te beheersen.

2. Wat binne we moai fuort net

Wordt vaak gezegd als je samen iets leuks gaat doen. Een wandeling, een uitje, een terrasje – wat binne we moai fuort net betekent zoveel als: wat zijn we er fijn op uit, of niet dan?

3. Skytmerakels!

Een heerlijk woord voor als je je verbaast of ergens van schrikt. Het betekent zoiets als: krijg nou wat!

4. Dêr bin ik hikke en tein

Letterlijk: daar ben ik geboren en opgegroeid. Een uitspraak die niet alleen je geboorteplek aanduidt, maar ook je verbondenheid met de streek.

5. Suver nuver

Suver nuver betekent: best wel vreemd. Handige uitspraak als iets nét een beetje eigenaardig is.

6. Foar de kofje net eamelje

Voor de koffie geen geklaag. Eerlijk is eerlijk: wie met een slok sterke koffie begint, kijkt de dag meteen anders aan.

7. Ik bin skjin út ’e lyken

Als je zegt dat je skjin út ’e lyken bent, dan ben je écht moe. Doodop, leeggeblazen. Wordt vaak uitgesproken met een glimlach en een diepe zucht.

8. As it net kin sa’t it moat, dan moat it mar sa’t it kin

Een klassieker onder de Friese levenswijsheden. Oftewel: als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan.

9. Heit en mem en beppe en pake

In Friesland geen papa en mama en opa en oma, maar heit en mem en beppe en pake. Een eenvoudige, warme benaming voor de (groot)ouders – diepgeworteld in de taal én in het gevoel.

10. It is mei sizzen net te dwaan

Deze uitspraak zegt alles over de Friese mentaliteit. Niet kletsen, maar aanpakken! In het Fries: it is mei sizzen net te dwaan. Sommige dingen moet je gewoon dóén.

Cultuur
  • Friesland Post, Boppe Yn, Visit Friesland, VriendinMargriet, Omrop Fryslân
  • Adobe Stock