Lifestylemagazine over Noord-Nederland

Zo bestrijd je onkruid zonder gif

Onkruid… het hoort er nou eenmaal bij in de tuin. Maar als het tussen je tegels piept, jonge plantjes overwoekert of vanuit de buurman je perken in kruipt, wil je het toch liever kwijt. Gelukkig hoeft dat niet met chemische bestrijding: ook op een natuurlijke manier kun je onkruid effectief én vriendelijk de baas blijven.

Onkruid

Wat is onkruid eigenlijk?

Niet elke plant die spontaan opkomt, is per definitie ongewenst. De term "onkruid" is subjectief: het betekent simpelweg een plant op een plek waar jij die niet wilt. Paardenbloemen, fluitenkruid of brandnetels kunnen prachtig zijn in een natuurlijke tuin, maar in een strak gemaaid gazon of tussen de tegels zie je ze liever niet. Onkruid is er in twee verschillende soorten:

  • Zaadonkruid, zoals melkdistels en straatgras, verspreidt zich via zaden in de wind.
  • Wortelonkruid, zoals zevenblad en heermoes, kruipt ondergronds door via wortelstokken of penwortels.

Onkruid voorkomen: de kracht van een volle tuin

De meest duurzame manier om onkruid tegen te gaan is zorgen dat er geen ruimte voor is. Kale stukken aarde zijn een uitnodiging voor zaailingen. Bedek je tuin daarom slim:

  • Gebruik bodembedekkers, zoals beemdooievaarsbek, klimop of muizenoor. Deze plantjes groeien snel dicht, houden vocht vast en laten geen ruimte over voor indringers.
  • Leg organisch materiaal op de bodem, zoals boomschors, compost of cacaodoppen. Let wel op: cacaodoppen zijn giftig voor honden.
  • Voorkom inwaaiend of kruipend onkruid van buren door een kunststof wortelbegrenzer zo’n 30 centimeter diep langs de erfgrens in te graven. Dit helpt vooral tegen woekerende wortelonkruiden.

Een goed gevulde tuin is niet alleen mooi, maar ook functioneel: je maakt het onkruid lastig, de bodem blijft vochtiger en je trekt meer nuttige insecten aan.

Onkruid verwijderen: aanpak per soort

Als onkruid toch opkomt, is het belangrijk om snel te handelen. Hoe langer je wacht, hoe meer het zich verspreidt. Zaadonkruid groeit snel, maar wortelt meestal ondiep. Je kunt het met de hand uittrekken als de grond vochtig is of weg schoffelen bij droog weer – liefst vlak na de bloei, maar vóórdat de zaadjes rijpen.

Wortelonkruid steek je uit met wortel en al, met een onkruidsteker of plantschepje. Sommige planten met diepe penwortels, zoals paardenbloem of ridderzuring, brengen voedingsstoffen van diep in de bodem omhoog. Vind je ze mooi of nuttig? Dan kun je ze gerust laten staan.

Let op: gooi bloeiend zaadonkruid of de wortels van wortelonkruid niet op de composthoop, anders verspreidt het zich alsnog.

Extra tips

  • Kokend water over jonge onkruiden werkt prima op bestrating. Pas wel op voor omliggende planten.
  • Natuurlijke bestrijdingsmiddelen, zoals biologische azijn of zeepmengsels, zijn minder schadelijk, maar gebruik ze niet te vaak.
  • Schoffel regelmatig, dan voorkom je dat onkruid uitzaait en bespaar je jezelf veel werk.

Invasieve exoten? Altijd verwijderen

Sommige planten horen hier niet thuis en kunnen een plaag vormen. Denk bijvoorbeeld aan de Japanse duizendknoop. Deze exoten verdringen inheemse soorten en zijn lastig te bestrijden. Verwijder ze volledig en voer ze af bij het restafval – nooit bij het gft of op de composthoop.

Huis en tuin
  • Milieu Centraal, Moowy
  • Adobe Stock