TikTok Tammo: 'Het ging een eigen leven leiden'

Zodra de royaal bebaarde chansonnier Doar bluit mien eerappellaand van Ede Staal inzet, prikt bij menig Groninger al snel het vocht achter de ogen. Maar het alter ego van Johannes Peetsma laat ze in mum van tijd ook weer hikken van de lach, gewoon met wat gekkigheid. Da’s TikTok Tammo ten voeten uit. ‘Ach ja joh, een beetje gein. Je moet ’t leven ook niet te serieus nemen.’

Ruim 200.000 volgers

Maak kennis met Tammo. Een nogal sprietig druktemakertje uit Groningen. Grote bek, klein hartje. Herkenbaar aan een flinke baard en verbaasd opgetrokken wenkbrauw onder de eeuwige pet. Het is maar een simpele ziel met weinig wensen. Dol op z’n rode Ford Escort, na het werk een biertje – of twee – en een Klokje op z’n tijd (jonge graanjenever uit de provincie), hij houdt van zijn vrouw Anita, van slap ouwehoeren met buurman Patrick die meestal wel onder invloed van iets verkeert, of met zijn neef Kevin. De doldwaze andere ik van Johannes Peetsma heeft meer dan 200.000 volgers op de diverse kanalen van social media en zijn schare fans groeit nog elke dag. 

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Favoriet: bietn kiekn

Tja hoe komt dat, Tammo is een beetje ’n gekke gast. Stoer en toch ook een laiverd. Booming bij jong én oud vanwege z’n tongval en talent voor entertainment. In hilarische filmpjes op TikTok, Instagram en Facebook zien we hem vaak hysterisch met het groen-wit-rood-blauw van Groningen door beeld rennen. Regionale kleuren als statement. Met de thuisvlag bakent hij in een video z’n territorium af, tijdens een van zijn favoriete bezigheden: bietn kiekn. Zo beschermt Tammo zijn provincie tegen indringers. De Friezen bijvoorbeeld. “Staatsvijand” nummer één. 

Bekijk ook

Dit zijn de meest bijzondere restaurants in Groningen | Noorderland

Van een diner in een mooie kerk tot een lunch in de oudste borgboerderij van Groningen: een etentje bij deze restaurants zul je niet zo snel vergeten.

Online is het lachen, gieren, brullen, buiten schermtijd pakt Johannes weer zelf de regie. Aan de hoge tafel in zijn kantoor van de Mediacentrale op Europapark, even onder de rook van Stad, serveert de succesvolle gastheer koffie. ‘Onze levens overlappen elkaar wel steeds meer,’ bekent Johannes. ‘Maar ik probeer ze bewust gescheiden te houden. Mijn privé is wat anoniemer. Bovendien: de hele dag Tammo zijn is véél te vermoeiend.’

Nait soezen, moar doun!

Typetje “Tammo” zag het levenslicht in 2020, tijdens de grote lockdown. Het lijkt alweer eindeloos lang geleden dat corona ons allen, en artiesten in het bijzonder, in de wurggreep hield. Muzikant Johannes Peetsma kon zoals zoveel vakgenoten geen kant op. Het akoestisch duo The Given Horses dat hij samen met kompaan Marius van der Leij vormde, de coverband Diss Nie Okay waarvan hij deel uitmaakte; alles was plotsklaps tot stilstand gekomen. ‘Corona had een streep gezet door onze optredens. De agenda’s waren leeg.’ Maar Johannes en zijn vrienden waren niet voor één gat te vangen en zetten de schouders onder een eigen social mediabureau. Met andere woorden: nait soezen, moar doun! Zodoende stortte Johannes zich op TikTok, een vooral bij kinderen en jongeren populaire app waarmee je korte video’s van maximaal 3 minuten opneemt. Hier werd Tammo geboren. De platte grapjas die van lekker foute “onder mekaarpraat” uitgroeide tot een ware ambassadeur van Groningen.

Tou nou eem Tammo

Tammo is een wat in onbruik geraakte jongensnaam in Groningen, maar verworden tot – zachtmoedige – belediging. Zegt een Groninger “dikke tammo” tegen je, nou, dan is-ie er wel klaar mee. Vrij vertaald betekent het zoiets als “zoek het uit man”. Of “gekke Henkie”. Hoe dan ook, Tammo (en dan vooral met de nadruk op de Téé en een lange óó) klinkt zo lekker, zo ras-Gronings. En dus duikt-ie veelvuldig op in de spreektaal van vooral jonge locals: Tachtig Tammo! (ofwel: kalm aan) of Ah, tou nou eem Tammo (toe nou even). 

Zijn geestelijk vader grijnst: ‘Nooit gedacht dat het zo’n vlucht zou nemen. Na een week of vijf dachten we: nou is ’t wel voorbij met Tammo. Maar hij bleek een blijvertje, ik kreeg steeds meer reacties en volgers en het ging een eigen leven leiden.’ Een marketingkanon. Compleet met merchandise: sweaters en T-shirts met opdruk (“aaierbal”, “kon minder”, “dikke bak met bietn”), mutsen voor koude dagen (“trötse Grunneger”), zelf gebrouwen Klokje, sleutelhangers, mosterd, droge worst, eigen ontwikkelde sets met speelkaarten.

“Mous? Last van muizen?”

Intussen is TikTok Tammo niet meer weg te denken op de schermpjes van onze smartphones, tablets en laptops. Hij maakt ons onregelmatig deelgenoot van zijn bespiegelingen op de wereld en het nieuws van nu, zoals de provincie die geld steekt in de productie van eierballen. Geregeld raakt hij in een taalstrijd verwikkeld met de lokale middenstand, bijvoorbeeld als Tammo de boerenkool niet kan vinden (“Stamppot mous meneer..? Heeft u last van muizen?”), niet wordt begrepen en dan geïrriteerd verzucht: “Hè, die verrekte internationale studenten ook altijd!” 

Andere keren kwebbelt Tammo er met de buurvrouw – dat is hij óók! – lustig op los bij de koffie. Hij kan zich enorm opwinden over de prijs van zijn geliefde snack (de “kadoaverstoafe”) die de frituurpan uitrijst, of het feit dat FC Groningen niet in het linker rijtje van de Eredivisie staat. ‘Steeds iets nieuws verzinnen is geen enkel probleem, maar een leuke uitdaging. Ik heb heel veel inspiratie, doe ideeën op door het dagelijkse nieuws. Ik kom tijd te kort,’ lacht Johannes. 

De billen van het Peerd

Wat Tammo sympathiek en voor iedereen innemend maakt, is dat-ie niemand kwetst en nooit (politieke) kleur bekent. ‘Tammo neemt geen stelling, kiest geen partij. Maar hij maakt er wél een grap van,’ vertelt Johannes. ‘Zoals met die klimaatactivist die zich in een talkshow op tv aan de tafel had vastgelijmd; dat vroeg natuurlijk om een reactie. Daar sprongen we meteen op in. Tammo lijmde zich toen vast aan de billen van het Peerd van Ome Loeks, hét icoon van Groningen.’ Och, wat hadden ze daar onderling al een lol om. Echt apetrots waren Johannes en zijn kompanen toen het filmpje “viral” ging en óók de mannen van Vandaag Inside de grap oppikten. Johan Derksen, René van der Gijp en Wilfred Genee boden Tammo daarmee een nationaal podium. ‘Dat je video op VI wordt uitgezonden en je dus wéét dat het scoort, ja dat was wel even super, dat zijn de beste sketches.’

Festivalseizoen met band

Een uit de hand gelopen hobby zou Johannes TikTok Tammo zeker niet willen noemen. Lacht: ‘Dat zou betekenen dat ik het niet in de hand had. Maar ik heb er juist heel veel tijd en energie in gestoken.’ Groningen en de liefde voor de provincie(hoofdstad) waren én blijven de sleutel tot het grote succes. Iedereen kent ‘m zo zoetjes aan wel in Stad. Waar-ie onder meer eervol werd gevraagd voor het aftelmoment van Oud naar Nieuw op de Grote Markt, het Groninger volkslied te zingen op de dag van Bommen Berend of op het hoofdpodium in het Stadspark te staan tijdens het Bevrijdingsfestival. De agenda staat dit festivalseizoen ook weer vol leuke evenementen waar TikTok Tammo en zijn band te gast zijn en hun aanstekelijke folkmuziek vertolken: van Oerol tot de TT Nacht. 

‘Tammo is één van ons’

Opvallend is dat Tammo – als typetje – ook in andere streken van ons land steeds meer bekendheid geniet en aan populariteit wint. De mascotte van Groningen heeft kennelijk “iets” waar ook zijn volgers in Twente, Drenthe, de Stellingwerven of de Achterhoek verzot op zijn. ‘Wat ons bindt in deze streek, in het oosten van Nederland, is het Nedersaksisch,’ zegt Johannes. ‘De taal waar al die dialecten uit voortkomen is herkenbaar. Niet iedereen verstaat het Gronings natuurlijk. De één zegt “hoes”, de ander “huus”, maar veel klanken lijken op elkaar. Brommers kiekn. Dat begrijpt iedereen. Net zoals de cultuur op het platteland vergelijkbaar is, denk ik. Het gevoel van: Tammo is ook één van ons.’

In volgepakte theaters

Hoor je hem de gevoelige liedjes van Gronings volkszanger Ede Staal vertolken, dan wéét je dat er meer is dan gekkigheid alleen. Zonder TikTok voor z’n naam maar mét band stond Tammo al in volgepakte theaterzalen in Noord-Nederland en ver daarbuiten. Hij zong en vertelde eigen verhalen uit de provincie. Veel muziek gemixt met een beetje cabaret. ‘Doodeng!’ bekent Johannes. ‘In een feesttent is de stemming al uitgelaten als we opkomen, maar in het theater is het doodstil.’ Duizend doden stierf-ie dan ook vlak voor opkomst in de Stadsschouwburg Groningen of het Atlas Theater in Emmen. ‘Maar het was geweldig om te doen! En het publiek was dolenthousiast.’

Varen, fietsen, vogels kijken

‘De provincie Groningen is thuis voor mij,’ zegt Johannes. ‘Ik ben hier opgegroeid en geniet van de omgeving; zowel van Stad en het centrum als van de rust in de natuur. Ik mag graag vogels kijken, buitendijks bij de Kiekkaaste bijvoorbeeld, soms samen met vrienden. Ik trek er met de verrekijker op uit naar Lauwersoog, het Lauwersmeer. Fietsen, varen, wandelen, je kunt hier alle kanten op. Ik vind de mensen en de taal van Groningen leuk en mag die ook graag uitvergroten.’

TikTok Tammo zou dat nét even anders zeggen: ‘Jongens, ik vind Groningen de allerbeste plek van de wereld en dat mag de hele wereld weten.’ Om Stad en Ommeland vervolgens in een waaier aan vreemde talen aan te prijzen. Zonder haperen rept Tammo van de vele bezienswaardigheden zoals la torre Martini, el Forum en de culinaire geneugten: nous avons le eierbal, et le saucisson sec. Zijn bericht aan de rest van de wereld? ‘Kom het gewoon lekker zelf ontdekken, man!’ Zelf blijft TikTok Tammo graag dicht bij huis. Met uitzicht op een suikerbietenveld en een graanjenevertje in de hand: ‘Want zoals ik ’t klokje thoes drink, drink ik ’t naargens.’