Noorderland zoekt uit: waarom heet het roodborstje geen oranjeborstje?

Ontwikkeling van kleurnamen

In de 15de eeuw, toen het roodborstje zijn naam kreeg, bestond het woord 'oranje' nog niet als kleuraanduiding in de Nederlandse taal. De vrucht sinaasappel, waar de naam 'oranje' van is afgeleid, werd pas in de 16de eeuw in Europa geïntroduceerd. Voor die tijd werden kleuren anders benoemd, en wat wij nu als oranje beschouwen, viel toen onder roodtinten. Daarom werd de vogel met de opvallende borst 'roodborstje' genoemd. Dit fenomeen is niet uniek voor het Nederlands: in het Engels heet de vogel 'robin redbreast' en in het Frans 'rouge-gorge', beide verwijzend naar rood.

Bekijk ook

5 dingen die je nog niet wist over het roodborstje | Noorderland

Het roodborstje is een van de meest geliefde vogels in Nederland. Hier zijn vijf dingen die je nog niet wist over het vogeltje.

Culturele en taalkundige invloeden

Het benoemen van dieren en objecten is sterk afhankelijk van culturele en taalkundige ontwikkelingen. Toen de sinaasappel zijn intrede deed, werd de naam van de vrucht gebruikt om de kleur te beschrijven, maar tegen die tijd was de naam 'roodborstje' al ingeburgerd. Het veranderen van een soortnaam gebeurt zelden, vooral als deze diep verankerd is in de taal en cultuur. Bovendien werd het geven van menselijke namen aan dieren vroeger vaak gedaan: in Engeland staat het roodborstje bijvoorbeeld bekend als Robin.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Meer bijzondere weetjes over het roodborstje

Behalve zijn naam heeft het roodborstje nog meer bijzondere kenmerken. Wist je bijvoorbeeld dat roodborstjes behoorlijk territoriaal zijn? Ze verdedigen hun leefgebied fel tegen soortgenoten en andere vogels. Het opvallende oranje borstje speelt hierbij een grote rol: roodborsten herkennen elkaar aan deze kleur en zien elke andere roodborst als een bedreiging.

In de winter zingen mannetjes én vrouwtjes om hun territorium af te bakenen, iets wat ongebruikelijk is bij zangvogels. Daarnaast is het roodborstje een van de weinige vogels die je vaak in de buurt van mensen ziet, bijvoorbeeld in tuinen en parken. Dit gedrag komt voort uit hun gewoonte om grote grazers te volgen in de natuur, omdat deze dieren de grond omwoelen en zo voedsel blootleggen.