Lifestylemagazine over Noord-Nederland

Groningse Romeo & Julia: de tragische liefde van Menco en Tete

We kennen allemaal het tragische liefdesverhaal van Romeo en Julia, maar wist je dat Groningen zijn eigen variant op dit verhaal kent? We vertellen je over Menco en Tete, de geliefden wiens vroege sterven hun familie in een lange vete dreef – en hoe hun nalatenschap nog steeds voortleeft.

Menco en Tete

Een belofte aan de hemel

In het kleine dorp Krewerd, waar de wind over de oude akkers waait en de geschiedenis diep in de grond geworteld is, begint een liefdesverhaal dat de eeuwen heeft doorstaan. Het is het verhaal van Menco en Tete, twee jonge mensen wiens lot in steen werd gebeiteld. In de 13de eeuw woonde in Krewerd de welgestelde Tyadeke met haar enige zoon Menco. Na het verlies van haar echtgenoot richtte ze haar wereld volledig op haar kind. Maar toen Menco plot ernstig ziek werd, dreigde Tyadeke alles te verliezen. In haar wanhoop bad ze tot God en beloofde een kapel te bouwen als haar zoon mocht blijven leven. En wonder boven wonder: Menco herstelde. Maar de kapel? Die bleef uit. Tyadeke had haar gedachten inmiddels bij iets anders: een geschikte vrouw vinden voor haar herstelde zoon.

Een aantal dorpen verderop, in Loppersum, groeide de edele Tete op. Ook zij had de dood in de ogen gekeken en ook haar vader had God een belofte gedaan: als zij genas, zou ze haar leven wijden aan het klooster. Maar na haar herstel overleed haar vader en had haar moeder andere plannen: Tete moest trouwen. Het lot bracht het meisje en Menco samen, en hoewel hun moeders hen samen wilden brengen om hun eigen beloften te ontlopen, was hun liefde echt. Een huwelijk volgde, en al snel werd Tete zwanger.

Liefde en verlies

Maar het geluk bleek van korte duur. Menco werd opnieuw ziek, en deze keer kon geen gebed hem redden. Hij overleed en liet Tete achter met een gebroken hart en een kind dat nooit geboren zou worden. Binnen enkele maanden stierf ook Tete, verteerd door verdriet. Op haar sterfbed besloot ze dat haar vaders belofte alsnog vervuld moest worden: haar erfenis schonk ze aan het klooster, in de hoop dat haar ziel zo haar rust zou vinden.

Wat overbleef, waren hun moeders, die niet verenigd werden in rouw, maar in een bittere strijd om bezittingen en eer. Thialdis, Tete’s moeder, was woedend dat de erfenis van haar dochter naar het klooster ging en claimde haar recht op zowel het geld van Tete als dat van Menco. De strijd tussen de twee vrouwen werd steeds venijniger, en hun verdriet maakte plaats voor haat.

Een schuldbewuste moeder

Maar toen de woede was bekoeld en de stilte terugkeerde, drong bij Tyadeke een harde waarheid door: ze had haar belofte aan God verbroken. Was dit haar straf geweest? In een poging om haar ziel te redden en haar schuld in te lossen, besloot ze alsnog de kapel te bouwen die ze had beloofd. Op haar eigen grond, met haar eigen geld, verrees uiteindelijk de kerk van Krewerd, als een monument van verloren liefde en verbroken beloften.

Of het verhaal helemaal waar is? Dat blijft een mysterie. Maar wat we wel weten, is dat de kerk van Krewerd nog altijd overeind staat, als een herinnering aan Menco en Tete. Een liefde die, net als de stenen van hun kapel, de eeuwen heeft doorstaan.

Cultuur
  • Sanne Meijer Onderweg
  • Groninger Archieven via Beeldbank Groningen. Vervaardiger van de foto: Rijksdienst voor de Monumentenzorg