Tekst: Kees Boele | Foto: iStock
Voor velen zijn bloemen niet meer dan fleurig behang en goed voor een blij gevoel. Maar er bij stilstaan opent deuren naar een onbekende wereld vol verhalen. Ga daarom op pad en kijk eens goed in de berm of in het veld en ontdek wat voor kleurenpracht je onderweg allemaal tegenkomt. We nemen je mee op een fleurige bloemenreis!
Er was eens een tijd van ijskoude winters. Reinier Paping won een Elfstedentocht en zelfs de winterjasmijn vond het wat aan de frisse kant om haar gele bloemen te openen. Maar tegenwoordig kun je het hele jaar rond genieten van bloemen in de berm of in het veld. Eind december wil het weleens lijken op zoeken naar de bekende “speld in de hooiberg”, maar ze zijn er toch echt. Maar tussen eind april en begin oktober kan het een uitdaging worden om je gestelde wandeldoel te halen: als je eenmaal tijdens je wandeling begint met stilstaan voor bloemen blijkt pas hoe rijk onze natuur nog steeds is. Zelfs een noodzakelijke doorsteek over een op het eerste oog saai bedrijventerrein verandert in een fleurige ontdekkingstocht.
Geheimschrift
Boterbloemen; tijdens iedere wandeling kom je ze wel tegen. Wordt er wat minder gemaaid of is het weiland wat schraler? Dan is vooral de scherpe boterbloem te zien. Komt er wat meer mest bij of wordt er regelmatig overheen gelopen? Dan vind je juist de kruipende boterbloem met een fijn getekend groefje op de bloemsteel en een steeltje tussen topblad en de rest van het blad. In kleigebieden kunnen zelfs knolboterbloemen staan.
Alle boterbloemen gebruiken echter geheimtaal. Onzichtbaar voor onze gemankeerde ogen hebben ze gekozen voor de meest schreeuwerige vorm van “reclame”: in het geel hebben ze een mega drup geschilderd die met zijn punt naar het hart van de bloem wijst. Bijen en hommels weten dit maar al te goed en zien van meters afstand al waar het lekkers te vinden is. Gewoon de gekleurde drup volgen naar de punt en je bent er!
Brandende bloemen
In het rijtje van planten die iedereen wel kent ontbreekt ook de koekoeksbloem nooit. In natte en niet-bemeste hooilanden bloeit vanaf mei de gewone koekoeksbloem die tegenwoordig veel minder “gewoon” is dan de naam suggereert. Elk bloemblaadje is uitgevoerd in vrolijke franje terwijl zijn “verre neef”, de dagkoekoeksbloem, gekozen heeft voor een wat strakkere uitstraling. En het is juist deze dagkoekoeksbloem waar vaak wat bijzonders mee aan de hand is. Kies er maar eens voor om naast een polletje bloeiende koekoeken even een rustpauze te nemen. Als je heel voorzichtig even de bloemen wat openvouwt, zie je gelijk of het een heer of een dame is. De mannen doen aan protserige overvloed: elk helmhokje loopt letterlijk over van geel stuifmeel. De dames hebben genoeg aan zo’n vijf kleverige draadjes. Vaak is het wel even zoeken voor het andere geslacht te vinden is, want vrijwel altijd zijn er tientallen heren en maar een enkele dame. En dat is maar goed ook, want vanaf juni staat er vaak een zeer vervelende schimmel op de loer. Eenmaal geïnfecteerd verandert elk mannelijk helmhokje in een bijna zo donker als as gekleurde korrelige massa.
Verder lezen
Meer lezen? Het volledige verhaal vind je in Noorderland 2022-4. Dit nummer is nu te koop in de winkel en in onze online webshop. In dit nummer maakten we een stadswandeling door Bolsward, bezochten we café ’t Zielhoes in de provincie Groningen en gingen we aan de slag met lekkere picknickgerechten. Dit – en nog veel meer – lees je nu in de nieuwe editie!
