Het Friese Elfstedenpad: wandelen voor doorlopers

Gelukkig kunnen we de legendarische route ook zonder dik natuurijs afleggen.

Als het kwik daalt versnelt bij veel Friezen de hartslag. Zou het? Kan het nog? In 2022 is het precies 25 jaar geleden dat de laatste Tocht der Tochten werd verreden en een uitzinnige massa op de been bracht. Gelukkig kunnen we de legendarische route ook zonder dik natuurijs afleggen. Met de boot of de motor, de racefiets én met de benenwagen. Dus laat je schaatsen maar thuis en trek de wandelschoenen aan.

Giet it oan? Na een kwart eeuw wachten is het optimisme zelfs onder de meest trouwe fans wel wat getemperd. Hun geduld wordt dan ook behoorlijk op de proef gesteld. Maar om toch een beetje dat Elfstedengevoel te krijgen, kun je altijd kiezen voor een alternatief. Ook in de koudste maanden van het jaar. Want met het Elfstedenpad is een bijzonder fraai stukje Friesland niet alleen voor schaatsers, fietsers en watersporters, maar nu ook voor wandelaars ontsloten. Meren, kliffen, dijken, polders, bossen en houtwallen trekken aan het oog voorbij van de langeafstandsloper, tijdens een meerdaagse wandeling van 283 (!) kilometer door de provincie. Nee, dat is niet de kortste – want de monstertocht over ijs beslaat 200 kilometer – maar wél de mooiste weg!

In één ruk of per etappe
Met het Elfstedenpad – ook wel “de wandeltocht der wandeltochten” genoemd – zijn routemakers Johan Vellinga en Broer Adema erin geslaagd de befaamde Friese elf steden op een aantrekkelijke manier aaneen te rijgen. Meer nog dan om de steden zelf staan feitelijk het tussenliggende land en de verbindende paden centraal. Voormalige jaagpaden en kerkenpaden bijvoorbeeld, grasdijken en handelswegen, slingerpaadjes door de streek en soms ook, noodgedwongen, kaarsrechte stroken asfalt. Als geoefende loper kun je de tocht natuurlijk in z’n geheel afleggen, maar de 16 etappes lenen zich ook prima om op afzonderlijke, mooie winterse dagen te verkennen. Wie geen haast heeft maakt er daarom liever een uitje van; knoop er ‘es een nachtje aan vast en je stippelt met gemak je eigen Elfstedenvakantie uit. Wij kozen voor Sneek als bruisende finish- en startplaats voor respectievelijk etappe 2 en 3 op de route.

Dorp van melk en honing
Het traject van Mantgum naar Sneek zal een kilometer of 19 zijn. Het terpdorp Mantgum is klein in omvang maar groots qua allure én het heeft -behalve uiteraard een eigen kaatsvereniging, zoals veel dorpjes op de route – een treinstation, da’s praktisch voor de wandelaar die met openbaar vervoer reist. Nog beter uitgerust uit de startblokken? Je kunt ook kiezen voor een nachtje in de B&B: Lyts Kanaän bijvoorbeeld (luxe gastenkamers en appartementen) dat langs de doorgaande weg ligt, een straat gedomineerd door prachtige herenhuizen met bijpassende grote tuinen die tussen omstreeks 1860 tot 1910 gebouwd zijn door vermogende renteniers. De naam van de B&B verwijst naar de bijnaam van dit welvarende dorpje, klein Kanaän, het Bijbelse beloofde land van melk en honing. De notabele woningen zijn een lust voor het oog en de historische kern – beschermd dorpsgezicht – is er royaal mee bezaaid. Dominees, notarissen, artsen, rentenierende boeren en ondernemers vormden van oudsher de dorpselite en lieten hier voorname, vrijstaande huizen neerzetten en onwijs grote tuinen aanleggen met monumentale bomen. Eén daarvan, in Engelse landschapsstijl, heeft een romantisch prieeltje met vijver ervoor en verkeert nog in originele staat.

Verder lezen? Het volledige verhaal verscheen in Noorderland 2022-1. Dit nummer is nu te koop in onze online webshop en in de winkels. In dit nummer spraken we onder andere met oud-schaatser Renate Groenewold, bezochten we het Groninger Schaatsmuseum en maakten we heerlijke wintergerechten. Dit, en nog veel meer, lees je nu in de nieuwste editie van Noorderland!

Bron: Jolanda de Kruyf | Beeld: Theo de Witte / Merk Fryslân

Laatste nieuws