Een bijzondere begraafplaats op Schiermonnikoog

Zeelieden en soldaten liggen zij aan zij op Vredenhof.

Op Schiermonnikoog, verscholen in het groen en vlakbij de duinen, ligt al meer dan 100 jaar begraafplaats Vredenhof. Wyb Jan Groendijk begon als jonge jongen met het onderhoud van de plek. Al ruim 40 jaar verzorgt hij met toewijding de graven. Een hobby is het allang niet meer. Hij maakte er zijn levenswerk van. Dankzij Wyb Jan hebben bijna alle oorlogsslachtoffers op Vredenhof nu een gezicht. Hij achterhaalde hun geschiedenis en bouwde met de nabestaanden vaak een diepe band op.

Zelfbewust kijkt Pilot Officer Michael Erskine Ryan uit Chattisham in de lens. Zijn zwarte haar strak opzij gekamd. Een zachtmoedige oogopslag. Het Royal Airforce-insigne op zijn borst. Hij is net 20 jaar en vastbesloten te dienen voor zijn vaderland.  Michael E. Ryan houdt van zwemmen, atletiek en fotograferen. Zwart-wit kiekjes getuigen van het nog onbezorgde leven van de oudste zoon uit een Engelse adellijke familie: zijn eerste auto -een Ford-, zijn vriendinnetje, zijn eerste proefvlucht in 1939. 

Ryan zal nooit ouder dan 20 jaar worden. Als jonge vlieger vertrekt hij op 24 mei 1940 in de vroege morgen om 04.15 uur vanuit de luchtmachtbasis RAF Bircham Newton. Hij bestuurt de Bristol Blenheim L9259, een lichte bommenwerper. Flight Lieutenant Richard Cross begeleidt hem. De twee hebben een escortplicht en beschermen een 206 Squadron Hudson-bommenwerper door er 2000 voet boven te vliegen. 

Volgens het boek van 'Coastal Dawn', Andrew Bird, vertraagt het vliegtuig van Pilot Officer Ryan als zijn vingers vast komen te zitten in de roterende brandstofschakelaar. Rond die tijd naderen een paar Luftwaffe Bf109E's. Om 07.18 vallen ze de L9259 van achteren aan. Na een hevig vuurgevecht wordt na tien minuten het vliegtuig, met daarin Michael E. Ryan, geraakt. 

Eind mei wordt zijn lichaam aan de wal van het noordelijke strand van Schiermonnikoog gevonden en geïdentificeerd. Op 1 juni 1940, een regenachtige zaterdag, begraven de Duitse bezetters hem op begraafplaats Vredenhof op Schiermonnikoog. 

Meer lezen? Dit artikel verscheen in Noorderland 2020-3. Je bestelt dit nummer hier.

Bron: Marloes de Moor | Beeld: iStock

Laatste nieuws