Dit artikel verscheen in Noorderland 2018-7.
Tekst Jolanda de Kruyf | Fotografie Gert Tabak
Je vindt ze verspreid door heel Nederland wel en ze heten overal anders, Drenthe grossiert er in: stookhokken. In een ver en grijs verleden telde de provincie er wel 5.000, maar dat aantal is door de tand des tijds flink geslonken. Gelukkig was er eerherstel voor het stiefkind van het boerenerf. Verwaarloosde exemplaren zijn met veel zorg en liefde voor cultuurhistorie opgeknapt door hun eigenaren en kregen een herbestemming, met respect voor het verleden. Zo blijven die minuscule, vaak wat popperige huisjes naast de boerderij nog altijd een blikvanger. Soms zijn het ook uit de kluiten gewassen bouwwerken, opgetrokken van steen en dakpannen, die nog altijd de rijkdom van de boer etaleren.
Domein van de boerin
Stoer shoppen achter stalraampjes
Als het eng maar tegelijkertijd fantastisch is, doe het dan. Die wijsheid in brushletters op een bord is Paula Mulder (42) uit het hart gegrepen. Na de restauratie van hun stookhok aan het golden entie in de buurtschap Haakswold ging ze er vol voor: een knus eigen winkeltje met binnen- en buitendecoratie.
Het “gouden eind” is van oudsher een boerenbuurt van standing. Haakswold is een wegdorp met lintbebouwing langs de doorgaande weg tussen Ruinerwold en Meppel. De dikste boeren woonden het dichtst bij de stad, bij de veemarkt waar zaken werden gedaan. Zoals de eigenaar van De Groenenberg, een rijksmonument uit 1872. Ooit het domein van een vermogend veeboer, getuige de maar liefst 14 stalramen in de achtergevel.
Mini-huis van formaat
Wat je aan dit streekje veel ziet, is dat de schaal van de stookhokken naadloos aansluit bij de vaak reusachtige hoeves. Zo ook het optrekje behorend bij nummer 47, dat geen hok meer genoemd mag worden, meer een mini-huis. De varkens stonden hier vroeger op stal (‘de mestput zat nog ondergronds,’ ontdekte Paula bij de transformatie) en de knecht woonde in het voorste deel. De boel stond op instorten en werd al een tijdje gestut toen ze hun tanden in het project zetten. “Platgooien” was geen optie geweest, dat had Paula’s schoonvader – die in de boerderij ernaast woont – al eens geopperd. ‘Dat mocht niet vanwege de monumentale status.’
Smeedwerk op maat
Achteraf gezien gelukkig maar. Op de voorgevel en een tussenwandje na ging het hele hok tegen de vlakte, om daarna met veel zorg weer te worden opgebouwd. Oude steen voor oude steen, schoongemaakt en hergebruikt. ‘Waar de staldeuren zaten hebben we glazen ramen geplaatst.’ Het werd een winkel annex showroom; een combi van leuke woonspulletjes met hekwerkmodellen, brievenbussen en buitenverlichting uit de smederij van echtgenoot Raimondo. Paula grinnikt: ‘Maar mijn hoekje werd steeds groter. Uiteindelijk vulde ik de hele ruimte.’
Toch verwierf het ambachtelijk vakmanschap van Raimondo een ereplaatsje tussen de woonaccessoires. Klanten zijn verzot op zijn zelf gesmede maatkasten en tafels – onbehandeld staal met zichtbare lasnaden –, ze bestellen de stoere, industriële meubels ook graag online of rijden er rustig een paar provincies voor om.
Schatkamer vol hebbedingen
Nog zo’n fraai beletterde boodschap: I could give up shopping, but I’m not a quitter. Tsja, je zou ook wel gek zijn in zo’n schatkamer vol hebbedingen. Bijzettafels en karpetten, vazen en kaarsen, windlichten, kussens, exclusieve tassen, dienbladen, nostalgische kaarten, schalen en warme vachtjes voor over de bank. Een heerlijk allegaartje met daartussen de palletkachel die behaaglijk snort. De grote spullen staan op de deel van de boerderij, inmiddels een verlengstuk van ’t Bakhuus.
Paula Mulder verkoopt het assortiment van Annie Sloan Chalk Paint, in een palet van 37 kleuren waarmee je praktisch alles beschilderen kunt zonder schuren of gronden vooraf. De klandizie is laaiend enthousiast en schuift graag aan voor de workshops met deze matte verf. Paula doceert dan verftechnieken zoals stencilling, decoupage en craquelé aan de grote tafel boven in ’t Bakhuus. ‘Handletteren en brushletteren zijn heel populair. Koffie met wat lekkers erbij, een hapje en een drankje. Super gezellig zo met elkaar.’ tbakhuus.nl
